Het bovenregionale niveau is de beste schaal voor ‘de juiste zorg op de juiste plek’, voor duidelijke samenwerkingsafspraken binnen de ggz-keten, tussen de ggz-keten en de somatische keten, en voor het samenbrengen en vergroten van expertise.  Binnen sterke regionale netwerken kunnen professionals eetstoornissen eerder herkennen.

K-EET werkt binnen deze bouwsteen aan de volgende resultaten.

Binnen sterke regionale netwerken kunnen professionals eetstoornissen eerder herkennen. Daarnaast kunnen zij verwijzing en triage goed organiseren. Hierdoor krijgen het kind, de jongere en de ouders vaker hulp binnen de regio en hoeven zij minder door het land te reizen voor passende zorg. Netwerken voor regionale en bovenregionale zorg:

• dragen bij aan het sneller en beter verspreiden van kennis over diagnostiek en behandeling
• zetten scholing en professionele intervisiegroepen op
• organiseren consultatie en advies
• zorgen voor overzicht in het beschikbare behandelaanbod (zorgkaart)
• zetten gericht onderzoek uit
• maken zwakke plekken in de keten zichtbaar

De zorgstandaard eetstoornissen uit 2017 beschrijft de zorg voor vier specifieke eetstoornissen: anorexia nervosa, boulimia nervosa, de eetbuistoornis en de vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis. Dat wat we weten over de diagnostiek en behandeling van jongeren met eetstoornissen en wat hierover is opgeschreven in deze zorgstandaard, willen we binnen deze bouwsteen op een goede manier doorgeven aan professionals en er vervolgens ook voor zorgen dat zij het toepassen. In de opleidingen van professionals die met eetstoornissen te maken krijgen (nulde-derde lijn), en op de werkvloer moeten professionals toegang hebben tot continue scholing en training, inclusief inter- en supervisie.

K-EET werkt binnen deze bouwsteen aan het volgende resultaat.

Het doel van deze bouwsteen is voorkomen om - door te werken volgens de Zorgstandaard -  jongeren langer in hun ziekteproces blijven, door eerder en beter de eetstoornis te herkennen, tijdig te starten met behandeling en beter om te gaan met behandelcapaciteit. Dit kan ook leiden tot een afname van de wachttijd.

Het klinische en ambulante aanbod van behandelingen voor kinderen en jongeren met eetstoornissen en hun ouders en naasten is de afgelopen jaren veranderd, onder meer door de transitie van de jeugdhulp naar gemeenten. Deze bouwsteen is gericht op de ontwikkeling van een actueel interactief overzicht van het huidige behandelaanbod. Hiermee krijgen zorgprofessionals, kinderen en jongeren, hun ouders en gemeenten inzicht in de kwantiteit en kwaliteit van eetstoornissenzorg.

K-EET werkt binnen deze bouwsteen aan de volgende resultaten.

Het doel van deze bouwsteen is om met een actueel overzicht bij te dragen aan het verspreiden en de spreiding van werkende behandelprogramma’s over Nederland vanuit de ggz en de somatiek. Dit ondersteunt zorgprofessionals bij verwijzingen, wachtlijsten kunnen afnemen, kinderen en jongeren kunnen eerder in zorg komen, de zorgzwaarte kan afnemen en ambulante zorg kan vaker toereikend blijken te zijn. Gemeenten kunnen op basis van dit overzicht inzicht krijgen in het regionale aanbod en sturen op hiaten.

Er is uit onderzoek veel bekend over de incidentie, het beloop en de behandeling van eetstoornissen onder kinderen en jongeren, maar verrassend veel ook niet. Om steeds beter te worden in het herkennen, begrijpen en behandelen van eetstoornissen onder kinderen en jongeren is een lerend systeem nodig. Data vanuit behandelingen, onderzoeksgegevens en ervaringen van kinderen, jongeren en ouders voeden dit systeem.

K-EET werkt binnen deze bouwsteen aan de volgende resultaten.

Het doel van het lerend systeem is om kennis en informatie op transparante wijze beschikbaar te stellen en toegankelijk te maken voor professionals, jeugdigen en hun naasten, om:

• vroegsignalering, diagnostisering en behandeling van eetstoornissen volgens de zorgstandaard te implementeren, door te ontwikkelen en te verbeteren
• samen met behandelaren middels scholing/training te werken aan hun competenties
• jongeren/ouders/naasten te informeren over wat de best passende zorg is, en hun eigen bijdrage hieraan (voorlichting, zelfmanagement versterken, therapie resultaten verbeteren)

Een eetstoornis is een psychische aandoening, waarover negatieve vooroordelen en negatieve stereotyperingen in omloop zijn. Deze stigmatisering kan leiden tot sociale afwijzing en uitsluiting. De belangrijkste vooroordelen zijn dat mensen met een psychische aandoening onvoorspelbaar zijn en niet in staat sociale rollen naar behoren te vervullen. Dat mensen met een psychische aandoening zijn zelf verantwoordelijk voor hun toestand. En dat de aandoening is chronisch en de prognose is slecht.

K-EET werkt binnen deze bouwsteen aan de volgende resultaten.

Het doel van deze bouwsteen is stigmatisering van eetstoornissen te tegen te gaan en normalisering te bevorderen, zowel op maatschappelijk als op individueel niveau. Dit kan door het bespreken van eetstoornissen (en ander psychische problemen) en het geven van voorlichting daarover. Een belangrijk onderdeel van de aanpak is het bewust inzetten van een realistisch frame in de berichtgeving rondom eetstoornissen.

Behandelaars zoeken bij het inzetten van dwangvoeding altijd naar de minst belastende en de meest effectieve manier om tot een goed resultaat te komen. Zij kijken steeds weer goed naar de proportionaliteit, subsidiariteit en effectiviteit van de behandeling. Een lerend netwerk en een landelijk expertisecentrum kan dit bevorderen. Dit expertisecentrum bundelt kennis en expertise op het gebied van zeer complexe casuïstiek, intensiveert kennisdeling en bevordert kennisontwikkeling.

Landelijk expertisenetwerk dwangvoeding

Het Landelijk expertisenetwerk bestaat uit behandelaren (kinderartsen, kinder-en jeugdpsychiaters, psychologen) en een ervaringsdeskundige. Zij bespreken complexe casuïstiek en werken aan gezamenlijk beleid op het gebied van het voorkomen, verminderen en toepassen van dwangvoeding.

Second opinion lerend netwerk

Pool van experts geven second opinions wanneer de periode van dwangvoeding langer duurt dan in de leidraad is opgenomen en op aanvraag thema’s zoals co-morbiditeit, somatiek, casuïstiek, een wettelijk kader en ervaringsdeskundigheid.

Leidraad bij het voorkomen, verminderen en toepassen van dwangvoeding bij eetstoornissen

Deze leidraad is ontwikkeld als leidraad voor behandelaren  bij het voorkomen, verminderen en toepassen van dwang(sonde)voeding bij eetstoornisproblematiek. Het betreft een klein, tijdelijk en ook ingrijpend onderdeel van een gehele behandeling, zoals beschreven in de Zorgstandaard Eetstoornissen.

>> Leidraad bij het voorkomen, verminderen en toepassen van dwangvoeding bij eetstoornissen
>> Bijbehorende vragen en antwoorden
>> ‘Voortdurend puzzelen om voor iedereen een plek te creëren’ (De Psychiater, maart 2021)

Het doel van deze bouwsteen is om opnames met dwangvoeding zoveel mogelijk te voorkomen, de duur van eventuele dwangvoeding zoveel mogelijk te verkorten en de bijbehorende zorg te verbeteren door landelijke expertise samen te brengen, kennis te delen en deze verder te ontwikkelen.