Kinderen en jongeren met een eetstoornis – of een kwetsbaarheid daarvoor – verdienen eerdere herkenning van hun probleem, beter begrip en effectievere behandeling. Vroegtijdig herkennen en behandelen leidt namelijk tot minder lijden, minder maatschappelijke kosten en minder ernstig zieke kinderen en jongeren. Binnen de landelijke Ketenaanpak EETstoornissen (K-EET) hebben professionals en ervaringsdeskundigen gewerkt aan oplossingen voor hardnekkige problemen in de ‘keten’ van eetstoornissen. Volg de updates van K-EET via deze website, FirstEETKit.nl of via de LinkedIn-groep ‘Eetstoonissennetwerk’. K-EET en het EetstoornissenNetwerk op LinkedIn >> Blijf op de hoogte van alle ontwikkelingen De oplossingen van K-EET Met de oplossingen: kunnen kinderen en jongeren een betere en snellere verwijzing in de buurt krijgen (niet het hele land door reizen) is er een overzicht van het behandelaanbod in de regio kunnen professionals en anderen eetproblemen vroeger en beter herkennen is er meer aandacht voor co-morbiditeit is er een aanzet om eetstoornissen beter bespreekbaar te maken (destigmatisering) Uitgelicht: K-EETi Via de collegiale, telefonische advieslijn K-EETi bespreek je als zorg- of jeugdhulpprofessional op toegankelijke wijze casuïstiek bespreken met een expert. Kinderen en jongeren met een eetstoornis eerder herkennen, beter begrijpen en beter behandelen is een belangrijk doel binnen de jeugdhulp. Om dit mogelijk te maken is het belangrijk dat professionals toegang hebben tot de juiste kennis en expertise. Daarom is er K-EETi: de collegiale, telefonische advieslijn voor zorg- en jeugdhulpprofessionals. >> Meer over K-EETi Meer resultatenLeidraad dwang(sonde)voeding Een gedwongen opname, soms zelfs met dwangbehandeling is voor kinderen en jongeren met een eetstoornis en hun naasten zeer ingrijpend. Deze leidraad bundelt de beschikbare expertise over het voorkomen, verminderen en toepassen van dwangvoeding. En helpt afdelingen die dwangvoeding inzetten om deze inzichten toe te passen. >> Leidraad bekijken en downloaden First EET kit platform en podcast Op het platform First EET kit vind je alle informatie bedoeld voor mensen die iemand behandelen of kennen met een eetstoornis: herkennen, vaststellen en behandelen van een (beginnende) eetstoornis. Daarnaast is er een First EET kit podcast op Spotify, met regelmatig nieuwe afleveringen. >> Naar First EET kit >> Luisteren naar First EET cast Uitgelicht: LEUKK Meer samenwerking tussen zorginstellingen om van elkaar te leren? Hier draait het om bij LEUKK, een project van K-EET waarin we sinds 2021 met vijf instellingen en vijf zorgindicatoren zijn gestart om een datafeedbacksysteem te ontwikkelen. Doel is om de zorg voor jongeren met een eetstoornis te verbeteren. >> Meer over LEUKK Terugblik netwerkbijeenkomst K-EET: Elkaar beter vinden Highlights van de netwerkbijeenkomst ‘Elkaar Beter Vinden’: workshops, presentaties, opgehaalde ‘wachtverzachters’ en programmaboekje. >> Naar het nieuwsbericht K-EETi NieuwsbrievenSeptember 2023 Juni 2023 Maart 2023 Aanpak: zes bouwstenen K-EET stelt voortdurend de vraag: wat gaan patiënten (en hun naasten) hiervan merken? De aanpak bestaat uit zes bouwstenen. Dit zijn oplossingsrichtingen, uitgewerkt in activiteiten op een routekaart voor drie jaar. Na drie jaar is een zichtbare ontwikkeling in gang gezet naar steeds minder ernstig zieke kinderen en jongeren met een eetstoornis. Er is ruimte gecreëerd voor ervaringsdeskundigen, behandelaars en wetenschappers om dit doel te bereiken. K-EET is inmiddels twee jaar ‘onderweg’. Veel loopt goed, maar sommige bouwstenen stuiten op hardnekkigheid in de keten. Er zijn sterke aanwijzingen dat Covid-19 de ziekte sterk beïnvloedt. In heel Nederland zijn er meer aanmeldingen geregistreerd. En door onder andere uitval van zieke medewerkers, werden wachtlijsten langer. >> Lees het volledige plan van K-EET 1. (Boven)regionaal netwerk met toegang tot kennis en kunde Het bovenregionale niveau is de beste schaal voor ‘de juiste zorg op de juiste plek’, voor duidelijke samenwerkingsafspraken binnen de ggz-keten, tussen de ggz-keten en de somatische keten, en voor het samenbrengen en vergroten van expertise. Binnen sterke regionale netwerken kunnen professionals eetstoornissen eerder herkennen. In de regio’s zijn procesleiders actief. Kom in contact met de procesleider in jouw regio. Resultaten K-EET werkt binnen deze bouwsteen aan de volgende resultaten. Zorgstandaard eetstoornissen: patiëntenversie en infopakket Een patiëntenversie van de Zorgstandaard Eetstoornissen kan het vinden van de best passende zorg makkelijker maken. Daardoor kunnen patiënt en hulpverlener samen een goede beslissing nemen over deze zorg. Regioscan eetstoornissen in alle regio’s Voor een regioscan doet K-EET een voormeting met behulp van een QuickScan Zorgstandaard (ZS). Zo krijgt de regio zicht op opleiding en nascholing van zorgprofessionals. De meting resulteert ook in een inventarisatie van het aanbod van de behandelinstellingen eetstoornissen. Vervolgens bepalen partijen gezamenlijk de belangrijkste verbeteringen. First EET kit Op het platform First EET kit vind je alle informatie bedoeld voor mensen die iemand behandelen of kennen met een eetstoornis: herkennen, vaststellen en behandelen van een (beginnende) eetstoornis. >> Naar First EET kit Vroeg Interventies Bij EetStoornissen (VIBES) Eetstoornis centra Rintveld en Ursula slaan samen met het Erasmus MC de handen ineen en startten met een pilot voor een nieuwe vorm van vroeg interventie: VIBES. Met VIBES leren ouders van kinderen en jongeren, bij wie anorexia nervosa kortgeleden is vastgesteld, op een coachende manier hun kind helpen herstellen. Onderzoek Digitale Platforms Om bij te dragen aan de vroegsignalering voor jongeren met eetproblemen is het nodig dat we weten welke taalelementen indicatoren kunnen zijn van eetproblemen bij jongeren wanneer ze met vrienden praten over hun problemen. Met een conversatieanalyse kijkt K-EET naar de berichten op een online forum, waarin jongeren met elkaar contact hebben over eetgedrag en gerelateerde onderwerpen. Die kunnen namelijk een signaalfunctie hebben in het ontwikkelen van een eetstoornis. Doel van deze bouwsteen Binnen sterke regionale netwerken kunnen professionals eetstoornissen eerder herkennen. Daarnaast kunnen zij verwijzing en triage goed organiseren. Hierdoor krijgen het kind, de jongere en de ouders vaker hulp binnen de regio en hoeven zij minder door het land te reizen voor passende zorg. Netwerken voor regionale en bovenregionale zorg: dragen bij aan het sneller en beter verspreiden van kennis over diagnostiek en behandeling zetten scholing en professionele intervisiegroepen op organiseren consultatie en advies zorgen voor overzicht in het beschikbare behandelaanbod (zorgkaart) zetten gericht onderzoek uit maken zwakke plekken in de keten zichtbaar Terug naar boven 2. Goed fundament waarop kennis en kunde zich kunnen ontwikkelen De zorgstandaard eetstoornissen uit 2017 beschrijft de zorg voor vier specifieke eetstoornissen: anorexia nervosa, boulimia nervosa, de eetbuistoornis en de vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis. Dat wat we weten over de diagnostiek en behandeling van jongeren met eetstoornissen en wat hierover is opgeschreven in deze zorgstandaard, willen we binnen deze bouwsteen op een goede manier doorgeven aan professionals en er vervolgens ook voor zorgen dat zij het toepassen. In de opleidingen van professionals die met eetstoornissen te maken krijgen (nulde-derde lijn), en op de werkvloer moeten professionals toegang hebben tot continue scholing en training, inclusief inter- en supervisie. Resultaten K-EET werkt binnen deze bouwsteen aan het volgende resultaat. Implementatie van de Zorgstandaard Eetstoornissen (AKWA) Om professionals te ondersteunen bij het gebruik van de Zorgstandaard Eetstoornissen en de verbinding tussen collega’s werkzaam in één regio te stimuleren, organiseren K-EET en Akwa GGZ in alle regio's bijeenkomsten. Tijdens de bijeenkomsten die reeds plaatvonden, ontstond de behoefte om dergelijke regionale netwerkbijeenkomsten halfjaarlijks te organiseren. Meer informatie en aanmelden (gratis) voor een regiobijeenkomst eetstoornissen Accreditatie wordt aangevraagd bij de volgende beroepsverenigingen: NIP, NVvP, VGCt, V&VN, NHG, NDV, NVK. Deelname is gratis. Signalenkaart eetstoornissen voor huisartsen Een eetstoornis vroegtijdig signaleren en snel de juiste hulp inschakelen is cruciaal. Hoe eerder je erbij bent, hoe groter de kans op herstel. Deze vernieuwde signalenkaart voor huiisartsen bevat naast signalen ook informatie over (differentiaal)diagnostiek, doorverwijzen en somatisch onderzoek. >> Signalenkaart eetstoornissen voor huisartsen (2022) bekijken en downloaden Vernieuwd door Stichting Kiem samen met K-EET, PsyQ en individuele experts. Doel van deze bouwsteen Het doel van deze bouwsteen is voorkomen om - door te werken volgens de Zorgstandaard - jongeren langer in hun ziekteproces blijven, door eerder en beter de eetstoornis te herkennen, tijdig te starten met behandeling en beter om te gaan met behandelcapaciteit. Dit kan ook leiden tot een afname van de wachttijd. Terug naar boven 3. Actueel overzicht van het behandelaanbod Het klinische en ambulante aanbod van behandelingen voor kinderen en jongeren met eetstoornissen en hun ouders en naasten is de afgelopen jaren veranderd, onder meer door de transitie van de jeugdhulp naar gemeenten. Deze bouwsteen is gericht op de ontwikkeling van een actueel interactief overzicht van het huidige behandelaanbod. Hiermee krijgen zorgprofessionals, kinderen en jongeren, hun ouders en gemeenten inzicht in de kwantiteit en kwaliteit van eetstoornissenzorg. Resultaten K-EET werkt binnen deze bouwsteen aan de volgende resultaten. Interactieve kaart behandelaanbod eetstoornissen Op Eetstoornissennetwerk.nl vind je een interactieve kaart van het aanbod op het gebied van de behandeling van anorexia nervosa, boulimia nervosa, vermijdende/restrictieve voedselinnamestoornis, eetbuistoornis, en andere eetstoornissen. Al het aanbod op deze website www.eetstoornissennetwerk.nl voldoet aan de Zorgstandaard Eetstoornissen. K-EET heeft de kaart samen met de NAE en Stichting KIEM ontwikkeld. Collegiale overleglijn K-EETi Bij K-EETi (Ketenaanpak Eetstoornissen Informatie) kun je als zorg- of jeugdhulpprofessional op toegankelijke wijze casuïstiek bespreken met een expert. De experts van K-EETi denken mee en geven praktisch en inhoudelijk advies over de zorg voor kinderen en jongeren met een eetstoornis en hun ouders. Het afgelopen jaar zochten veel collega’s al contact met K-EETi. De advieslijn is iedere werkdag bereikbaar tussen 12.00 en 13.00 uur via 085 760 3375 (gebruikelijke belkosten). >> Lees meer over K-EETi Privacyverklaring K-EETi Doel van deze bouwsteen Het doel van deze bouwsteen is om met een actueel overzicht bij te dragen aan het verspreiden en de spreiding van werkende behandelprogramma’s over Nederland vanuit de ggz en de somatiek. Dit ondersteunt zorgprofessionals bij verwijzingen, wachtlijsten kunnen afnemen, kinderen en jongeren kunnen eerder in zorg komen, de zorgzwaarte kan afnemen en ambulante zorg kan vaker toereikend blijken te zijn. Gemeenten kunnen op basis van dit overzicht inzicht krijgen in het regionale aanbod en sturen op hiaten. Terug naar boven 4. Feedbacksysteem om te leren en verbeteren Er is uit onderzoek veel bekend over de incidentie, het beloop en de behandeling van eetstoornissen onder kinderen en jongeren, maar verrassend veel ook niet. Om steeds beter te worden in het herkennen, begrijpen en behandelen van eetstoornissen onder kinderen en jongeren is een lerend systeem nodig. Data vanuit behandelingen, onderzoeksgegevens en ervaringen van kinderen, jongeren en ouders voeden dit systeem. Resultaten K-EET werkt binnen deze bouwsteen aan de volgende resultaten. Datafeedbacksysteem Instellingen die meedoen leveren data aan en krijgen feedback over vijf indicatoren op het gebied van demografie, diagnostiek en behandeling van de afgelopen drie jaar. Het delen van deze data, de feedback uit het eigen EPD biedt veel aanknopingspunten om met en van elkaar te leren. De eerste pilotfase van LEUKK (Leren En Uitwisselen van Kennis binnen K-EET) is afgerond. Een tweede fase, waarin meer instellingen kunnen deelnemen, start in april 2022. Kijktip: Professor David Clark heeft in het Verenigd Koninkrijk al enkele successen behaald. Professioneel feedbacksysteem K-EET zet het professionele feedbacksysteem op naar het voorbeeld van CBT-e en implementeert deze tijdens de regionale scholing. Binnen het regionale netwerk zijn in de regio’s trekkers verantwoordelijk voor het bijeenbrengen van groepen behandelaars. Zij komen na hun scholing op regelmatige basis bijeen om diagnostiek & behandelingen te bespreken. K-EET bevordert het systeem door het onderdeel te maken van de regionale scholing. Patiëntinformatie – professional feedbacksysteem K-EET verkrijgt veel informatie over kwaliteit vanuit ervaringen van patiënten, ouders van patiënten en de ervaringskennis van ervaringsdeskundigen. Daarnaast leveren de hulplijn van de Stichting Weet en zelfhulpsites als 99gram en Proud2Bme informatie op. Tot slot kan de Session Rating Scale vanaf de scholing meelopen met een behandelaar en jeugdige, net als vragenlijsten voor jongeren en ouders over de geleverde zorg aan het eind van de behandeling. K-EET verzamelt, deelt en verwerkt deze feedback in voorlichtingsmaterialen. Daarnaast zijn ze onderwerp van gesprek tijdens de regionale meet-ups. Doel van deze bouwsteen Het doel van het lerend systeem is om kennis en informatie op transparante wijze beschikbaar te stellen en toegankelijk te maken voor professionals, jeugdigen en hun naasten, om: vroegsignalering, diagnostisering en behandeling van eetstoornissen volgens de zorgstandaard te implementeren, door te ontwikkelen en te verbeteren samen met behandelaren middels scholing/training te werken aan hun competenties jongeren/ouders/naasten te informeren over wat de best passende zorg is, en hun eigen bijdrage hieraan (voorlichting, zelfmanagement versterken, therapie resultaten verbeteren) Terug naar boven 5. Realistisch frame rondom eetstoornissen Een eetstoornis is een psychische aandoening, waarover negatieve vooroordelen en negatieve stereotyperingen in omloop zijn. Deze stigmatisering kan leiden tot sociale afwijzing en uitsluiting. De belangrijkste vooroordelen zijn dat mensen met een psychische aandoening onvoorspelbaar zijn en niet in staat sociale rollen naar behoren te vervullen. Dat mensen met een psychische aandoening zijn zelf verantwoordelijk voor hun toestand. En dat de aandoening is chronisch en de prognose is slecht. Resultaten K-EET werkt binnen deze bouwsteen aan de volgende resultaten. Campagne ‘vroegsignalering en bespreekbaar maken van eetstoornissen’ Patiëntenvereniging WEET heeft een speciale campagnewebsite opgezet, hetgaatnietovereten.nl. Hier vind je concrete voorbeelden van signalen die je op zou kunnen pikken van iemand in je naaste omgeving die misschien een beginnende eetstoornis heeft. En handvatten voor hoe je een gesprek hierover kunt beginnen. Podcastserie ‘First EET cast’ In de 10-delige podcastserie ‘First EET cast’ gaan ervaringsdeskundigen, psychologen, diëtisten, verpleegkundigen en artsen met elkaar in gesprek over het erkennen, behandelen en herstellen van elke mogelijke eetstoornis. Ervaringsdeskundigen zoals voormalig Miss Nederland Denise Speelman, model Joann van den Herik en schrijfster Tatjana Almuli proberen met hun openheid en eerlijkheid het stigma rond eetstoornissen te doorbreken. >> Luisteren naar First EET cast (Spotify) Of kijk op YouTube En volg de First EET cast op Instagram Doel van deze bouwsteen Het doel van deze bouwsteen is stigmatisering van eetstoornissen te tegen te gaan en normalisering te bevorderen, zowel op maatschappelijk als op individueel niveau. Dit kan door het bespreken van eetstoornissen (en ander psychische problemen) en het geven van voorlichting daarover. Een belangrijk onderdeel van de aanpak is het bewust inzetten van een realistisch frame in de berichtgeving rondom eetstoornissen. Terug naar boven 6. Leidraad rondom het voorkomen en toepassen van dwangvoeding Behandelaars zoeken bij het inzetten van dwangvoeding altijd naar de minst belastende en de meest effectieve manier om tot een goed resultaat te komen. Zij kijken steeds weer goed naar de proportionaliteit, subsidiariteit en effectiviteit van de behandeling. Een lerend netwerk en een landelijk expertisecentrum kan dit bevorderen. Dit expertisecentrum bundelt kennis en expertise op het gebied van zeer complexe casuïstiek, intensiveert kennisdeling en bevordert kennisontwikkeling. Landelijk expertisenetwerk dwangvoeding Het Landelijk expertisenetwerk bestaat uit behandelaren (kinderartsen, kinder-en jeugdpsychiaters, psychologen) en een ervaringsdeskundige. Zij bespreken complexe casuïstiek en werken aan gezamenlijk beleid op het gebied van het voorkomen, verminderen en toepassen van dwangvoeding. Second opinion lerend netwerk Pool van experts geven second opinions wanneer de periode van dwangvoeding langer duurt dan in de leidraad is opgenomen en op aanvraag thema’s zoals co-morbiditeit, somatiek, casuïstiek, een wettelijk kader en ervaringsdeskundigheid. Leidraad bij het voorkomen, verminderen en toepassen van dwangvoeding bij eetstoornissen Deze leidraad is ontwikkeld als leidraad voor behandelaren bij het voorkomen, verminderen en toepassen van dwang(sonde)voeding bij eetstoornisproblematiek. Het betreft een klein, tijdelijk en ook ingrijpend onderdeel van een gehele behandeling, zoals beschreven in de Zorgstandaard Eetstoornissen. >> Leidraad bij het voorkomen, verminderen en toepassen van dwangvoeding bij eetstoornissen >> Bijbehorende vragen en antwoorden >> ‘Voortdurend puzzelen om voor iedereen een plek te creëren’ (De Psychiater, maart 2021) Doel van deze bouwsteen Het doel van deze bouwsteen is om opnames met dwangvoeding zoveel mogelijk te voorkomen, de duur van eventuele dwangvoeding zoveel mogelijk te verkorten en de bijbehorende zorg te verbeteren door landelijke expertise samen te brengen, kennis te delen en deze verder te ontwikkelen. Terug naar boven Er is direct ruimte gecreëerd voor een aantal hooggespecialiseerde somatisch-psychiatrische behandelplekken. Ook is gewerkt aan een landelijke leidraad voor het voorkomen, verminderen en toepassen van dwangvoeding. Daarmee was de ketenproblematiek nog niet opgelost. K-EET ontwikkelde samen met professionals en ervaringsdeskundigen verschillende bouwstenen die met elkaar de toegang voor kinderen, ouders en verwijzers tot de beschikbare kennis en kunde over eetstoornissen regelen in de vorm van voorlichting en informatie, begeleiding, behandeling en nazorg. Meer informatie Voor vragen over K-EET kunt u contact opnemen met Monika Scholten via keet.aanpak@gmail.com. Nieuws over K-EET Sluit je aan bij Eetstoornissen Netwerk Terugblik netwerkbijeenkomst K-EET: Elkaar beter vinden Meer nieuws Interviews over netwerksamenwerking in ‘t Gooi en in Noord-Holland Noord Nu live: gratis online serie ‘Hulp tijdens het wachten’ van ISA Power Samenwerking met patiënten en hun ouders cruciaal rond besluit dwangvoeding ‘De wachtlijsten zijn lang, dus daarom moet je starten met wat je zelf kunt’ >> Nog meer nieuws over K-EET Handige links Voor jongeren, ouders, broertjes en zusjes Wachtnietlanger: online psycho-educatielessen en ‘stories of hope’ door ervaringsdeskundigen Proud2Bme.nl: chat 99gram: chat en online behandelaanbod Stichting Kiem: handleiding voor ouders en voor brusjes, online oudergroepen en info over inloophuizen WEET: voor patiënten en de mensen om hen heen. Praten met een ervaringsdeskundige of een naastbetrokkene? Bel de WEET Hulpijn (anoniem). Voor professionals Stichting Kiem: anamnese en somatiek DalisayRecovery.nl: online bijeenkomsten Eetstoornissen Netwerk: sociale kaart eetstoornissenzorg Voor scholen Stichting Kiem: handleiding voor onderwijspersoneel Ziezon.nl: brochure eetstoornissen & tips voor docenten Heeft deze kennis je geholpen? Bedankt voor je feedback Wil je hieronder aangeven wat je goed vindt, en wat het Kenniscentrum kan verbeteren? Bedankt! Naam E-mailadres Jouw feedback Duimen thumbs-up Duimen thumbs-down Δ Onderwerp Verbetering op de tekstKlinische stageMedicatieBehandelingen en instrumentenContact met een expert of behandelaarOpvoedenZorg voor mijn kindPers- of mediaverzoekIets anders (typ je vraag hieronder) Bericht Naam E-mail Δ