Kennisronde 1 – Autisme en genderdysforie

De sessie Autisme en genderdysforie… so what? stelde comorbide diagnoses van autisme en genderdysforie centraal. Onderzoek toont aan dat deze combinatie meer voorkomt dan je zou verwachten op basis van gegevens uit de algemene bevolking. De oorzaak daarvan is nog niet bekend, maar mogelijk spelen andere denkpatronen of een andere ontwikkeling van zelfbeeld hierbij een rol.

Diagnostisch kan het moeilijk zijn om te bepalen of bijvoorbeeld de fascinatie van een jongen met autisme voor glitter en make-up hoort bij autisme, of een aanwijzing is voor genderdysforie. Beoordelen of deze groep baat heeft bij een medische geslachtsveranderende behandeling is soms lastig. Hoe kom je tot een klinisch beleid, en wat zijn de mogelijkheden om jongeren met autisme en genderdysforie te begeleiden?

Deze sessie werd gegeven door Annelou de Vries & Anna van der Miesen

Download de presentatie van deze sessie

Tackle your Tics

Tackle your Tics is een korte, intensieve exposuretherapie in groepsvorm voor kinderen en jongeren met ticstoornissen. Dit programma is ontwikkeld om de evidence-based behandeling met exposure en responspreventie verder te optimaliseren, en beter aan te sluiten bij de wensen en behoeften van patiënten en families.

Verschillende motiverende en ondersteunende elementen zijn toegevoegd om de behandelresultaten te verbeteren en de kwaliteit van leven te bevorderen. In Tackle your Tics: haalbaarheid van een korte, intensieve exposuretherapie in groepsvorm voor kinderen met ticstoornissen maakten deelnemers kennis met deze therapievorm en de resultaten van de pilotstudie.

Deze sessie werd gegeven door Annet Heijerman en Marjolein Bus

Download de presentatie van deze sessie

Diagnostische classificatie

De kinder- en jeugdpsychiatrie neemt steeds meer kennis vanuit verschillende perspectieven mee, zoals transdiagnostische factoren en interacties met de omgeving. De integratie van verschillende perspectieven en dimensies in diagnostiek en behandelplanning wordt hierdoor steeds complexer. In de sessie Een multidimensionaal en transdiagnostisch perspectief op diagnostische classificatie kwamen deelnemers meer te weten over een nieuw classificatiesysteem, de Diagnostic Classification of Mental Health and Developmental Disorders of Infancy and Early Childhood: een bruikbaar, ordenend en integratief model. Specifiek ging deze sessie in op het verband tussen symptomen en temperament, en op de relevantie van de relationele omgeving, waaronder gehechtheid.

Deze sessie werd gegeven door Janne Visser & Frederike Scheper

Download de presentatie van deze sessie

WGBO en de Jeugdwet

De Jeugdwet stelt dat waar sprake is van kinderpsychiatrie, de WGBO van toepassing is. Maar wat gebeurt er als dit nog niet duidelijk is, en wat betekent dit voor u als BIG-geregistreerde hulpverlener? In de praktijk heeft de jeugdhulpverlening regelmatig de wens dat vanuit de kinderpsychiatrie wordt meebehandeld. Dit is niet altijd verstandig: het is van belang niet in te gaan op de verleiding om meer hulp te bieden dan vanuit je rol passend is. In de sessie WGBO als hefboom in het omgaan met de Jeugdwet? Ruimte en beperkingen voor de kinder- en jeugdpsychiatrie in de praktijk leerden bezoekers meer over deze problematiek, en er werd een model gepresenteerd dat handvatten biedt.

Deze sessie werd gegeven door Hans van Andel en Jet Muskens

Download de presentatie van deze sessie

Digitale innovatie

De sessie Digitale innovatie in de jeugd-ggz ging in op digitale innovaties voor de hulpverlening aan kinderen en jongeren. Het doel? Deelnemers informeren en inspireren om de digitale innovaties in de jeugd-ggz te ontdekken. Welke worden gebruikt? En welke zetten een stap in de toekomst? Ontdekken en delen van ideeën en visies over dit onderwerp stond centraal. Onder andere de Luca app (niet meer beschikbaar) en de Digi Poli Jeugd kwamen als voorbeeld aan bod.

Deze sessie werd gegeven door Romy Hoogeveen & Susanne Vonderhorst

Download de presentatie van deze sessie

Experience Sampling Method

Met de Experience Sampling Method tools kunnen patiënten meerdere keren per dag hun gevoelens, gedachten en (sociale) activiteiten bijhouden, zoals in een dagboek. Tijdens de ‘how to’ sessie De Experience Sampling Method: inzicht en interventies in het dagelijks leven namen patiënt en hulpverlener samen een kijkje in het dagelijks leven van de patiënt. Zo kwamen kwetsbaarheden en weerbaarheden inzichtelijk in beeld.

Daarnaast is het mogelijk om interventies aan te bieden via mHealth (mobile Health) tools. Een voorbeeld is de begeleide zelfhulpinterventie SELFIE, die bedoeld om het zelfbeeld van getraumatiseerde jongeren te verbeteren. Hoe kan mHealth makkelijk ingezet worden tijdens en buiten consulten?

Deze sessie werd gegeven door Naomi Daniëls & Maud Daemen

Download de presentatie van deze sessie

Beweging van 0

De beweging van 0 presenteert een werkmodel voor vakinhoudelijke professionals om invloed uit te oefenen aan de beleidstafels van de brede jeugdzorg. Hoe brengt u vakkennis effectief onder de aandacht van beleidsmakers met een andere visie of ander belang? Dit werkmodel biedt aanknopingspunten, waarmee u uw vak concreet en inzichtelijk voor het voetlicht brengt: een ambitie en een noodzaak die iedere jeugdprofessional voelt. In de sessie Beweging van 0, grote doelen voor grote resultaten stond oefenen en leren van elkaar centraal.

Deze sessie werd gegeven door Peter Dijkshoorn & Yael Meijer

Download de presentatie van deze sessie

Sociale ongelijkheid

Vijfjarige kinderen die opgroeien in multiprobleemgezinnen hebben al te maken met sociale ongelijkheid. De schade wordt aangericht in de zwangerschap en eerste levensjaren, wat een proces in gang zet met een steeds grotere achterstand als gevolg. Risicofactoren verminderen voordat deze schadelijk hebben ingewerkt is veel effectiever dan schade en achterstand naderhand herstellen.

De sessie Sociale ongelijkheid: Vroeg interveniëren loont en geeft kinderen een faire kans. Lessen van de VoorZorg-interventie gaf meer informatie over de verschillende mechanismen. Videomateriaal van kinderen en moeders maakte inzichtelijk hoe deze mechanismen werken, en hoe de VoorZorg-interventie aangrijpt.

Deze sessie werd gegeven door Alfons Crijnen

Download de presentatie van deze sessie

FACT

FACT is er voor kinderen en jongeren tot 18 jaar (en hun gezinnen) met complexe problemen op meerdere levensgebieden. Er is bij deze kinderen sprake van een combinatie van complexe (ortho)psychiatrische problematiek met regelmatig ook verslavingsproblematiek, agressie of criminaliteit. Ouders ervaren onmacht in de opvoeding, maar ook de relaties binnen het gezin zijn problematisch. Vaak zijn er grote problemen op school of is school voor de jongere zelfs niet meer mogelijk.

Gezinnen weten vaak hun weg naar de gewone hulpverlening niet te vinden of ze weten dit niet vol te houden. Ze komen daarom vaak in crisissituaties terecht. FACT is dan een alternatief voor uithuisplaatsing of verkorting van opname. In de sessie GezinsFACT: Jongeren met complexe psychiatrische problematiek lopen vast oefenden deelnemers in tweetallen met motiverende gespreksvoering. Het doel: verminderen van weerstand tegen verandering, en oude evenwichten in gezinnen doorbreken.

Deze sessie werd gegeven door René Breuk & Hedy van Loon

Download de presentatie van deze sessie

Helping Young People Early

Borderline persoonlijkheidsproblematiek (BPS) bij jongeren is een controversieel onderwerp. Hoewel de diagnose betrouwbaar te stellen is onder 18 jaar gebeurt dit beperkt, terwijl de adolescentie juist een periode is waarin interventie goed resultaat heeft. Helping Young People Early (HYPE) is een vroeg interventieprogramma voor jongeren met BPS.

Naast behandelen houdt HYPE zich bezig met consultatie en wetenschappelijk onderzoek. Een van de onderzoeken richt zich op een app-interventie bij zelfbeschadiging: de PRIMARY-study. Helping Young People Early: vroege detectie en interventie voor jongeren met kenmerken van borderline persoonlijkheidsstoornis leerde deelnemers meer over het clinical staging-model van BPS, herkenning van BPS bij jongeren en over HYPE. Daarnaast is er aandacht voor de PRIMARY-study.

Deze sessie werd gegeven door Anouk Aleva & Renske Haalboom

Download de presentatie van deze sessie

Kennisronde 2 – Jongerenparticipatie in onderzoek

Jongeren betrekken bij onderzoek zorgt ervoor dat het onderzoek beter aansluit op de dagelijkse praktijk. Ook worden resultaten eerder en met meer succes toegepast. Maar hoe organiseer je voortdurende betrokkenheid? Is dat altijd mogelijk? En: wanneer is het goed genoeg? De sessie Jongerenparticipatie in onderzoek ging in op deze vragen. ZonMw maakt zich sterk voor jongerenparticipatie en faciliteert zowel onderzoekers als jongeren hierbij.

Deze sessie werd gegeven door Christine Dedding & Kirstin Greaves-Lord

De presentatie van deze sessie is binnenkort beschikbaar.

Werken met de verhalenbank

In de afgelopen 50 jaar is de psychiatrische zorg steeds meer geprotocolleerd. Persoonlijke ervaringen en het subjectieve verhaal van de patiënt zijn meer naar de achtergrond verdwenen. Maar verhalen zijn een onmisbare bron van informatie die kunnen helpen om de psychiatrische zorg te verbeteren. Verschillende thema’s kunnen meer of minder belangrijk zijn bij sommige aandoeningen, in diverse fases van ziekte of op een bepaalde leeftijd.

De sessie Werken met de verhalenbank ging over onderzoek naar de zorgbehoefte van broertjes en zusjes van kinderen met een psychische aandoening. Kinderen kunnen hun eigen gevoelens en ervaringen goed onder woorden brengen. In deze sessie leerden deelnemers de verhalenbank kennen: een analyse van de perspectieven van kinderen.

Deze sessie werd gegeven door Floortje Scheepers & Natascha den Bleijker

Download de presentatie van deze sessie

G-moji

Sinds enkele jaren is Garage2020 bezig met de ontwikkeling van G-moji, een innovatieve app die – naast het bijhouden van je stemming via emoji’s -inzicht kan geven in hoe jongeren zich gedragen. Welke apps gebruiken ze? Hoeveel uur zitten ze op hun telefoon? Door slim gebruik van de sensoren in de telefoon ‘weet’ de app wanneer je slaapt en wat je bewegingspatroon is.

In de sessie G-moji: is de zorgprofessional straks vervangen door een smartphone? ging het over hoe dit kan helpen om de diagnostiek en zorg voor jongeren te verbeteren. Een inkijk in de voor- en nadelen, risico’s en kansen van deze technische ontwikkelingen.

Deze sessie werd gegeven door Jeroen Steenmeijer & Diantha Voskuijl

De presentatie van deze sessie is binnenkort beschikbaar.

Eigen ervaring inzetten bij jeugd

Gezinnen met kinderen die psychische kwetsbaarheden hebben ervaren vaak vooroordelen of stigmatisering. Openheid over psychische aandoeningen in de maatschappij kan dit helpen tegengaan. GGZNederland pleit daarom voor de inzet van ervaringsdeskundigheid in de zorg. Ervaringsdeskundigen kunnen stigma’s helpen doorbreken, en participatie in de samenleving bevorderen. In de sessie Eigen ervaring inzetten bij jeugd: taboe? Of 1+1 = 3? konden deelnemers praktijkervaringen uitwisselen en delen met elkaar, in de aanwezigheid van twee ervaringsdeskundigen en een jongere.

Deze sessie werd gegeven door Shireen van Rosmalen & Jet Muskens

Download de presentatie van deze sessie

@ease

In de @ease centra in Maastricht en Amsterdam staat een team van jonge vrijwilligers klaar om te luisteren naar verhalen van jongeren, anoniem en gratis. De vrijwilligers worden begeleid door ggz-professionals. Er is een intensieve samenwerking met gemeenten en andere regionale partners in de zorg, het onderwijs en jongerenorganisaties. Maar wat is @ease nou precies, en wat doet @ease? In de sessie Een plek waar jongeren @ease kunnen zijn kwam alles over dit initiatief aan bod, en kregen deelnemers de eerste resultaten te zien.

Deze sessie werd gegeven door Rianne Klaassen & Stefanie Rosema

De presentatie van deze sessie is binnenkort beschikbaar.

Werken aan een toekomst zonder kindermishandeling

De meeste psychiaters krijgen te maken met patiënten die onveilige situaties meemaken in hun gezin. Vaak roept dit vragen op: moet ik melding doen? Wat is mijn verantwoordelijkheid? Wie heeft welke regie? Hoe kan ik goed verwijzen? Ook kunnen psychiaters zorgen hebben. Pakken ketenpartners de zorg adequaat op, en kun je als psychiater zelf wel voldoende bijdragen aan het aanpakken van onveiligheid?

In de sessie Werken aan een toekomst zonder kindermishandeling gingen bezoekers aan de slag met het bespreekbaar maken van zorgen rondom kindermishandeling en denkt u na over fasering van interventies, zoals traumabehandeling. De sessie behandelde de mogelijkheden en de valkuilen bij het adequaat omgaan met deze problematiek. Hoe kunnen we samenwerken in de keten voor veiligheid?

Deze sessie werd gegeven door Femke Kamphuis, Frederike Scheper & Alfons Crijnen

Download de presentatie van deze sessie

Youth in Transition

Youth in Transition is de eerste longitudinale studie over jongeren in de verslavingszorg in Nederland. Deze studie legt het langetermijnbeloop van verslaving onder de loep, van adolescentie tot jongvolwassenheid. Het onderzoek vindt plaats bij jongeren in de bevolking en in een landelijk representatief cohort van 420 jongeren in tien instellingen voor jeugdverslavingszorg.

In de sessie Youth in Transition: Jongeren met een verslaving boeien en binden aan longitudinaal onderzoek leerden deelnemers door deze studie wat gastvrijheid binnen onderzoek kan betekenen. Ook ging de sessie in op de vraag hoe je deelnemers enthousiast kunt maken om zich aan onderzoek te binden.

Deze sessie werd gegeven door Christina Moska & Elsemieke Kunst

Download de presentatie van deze sessie

Big data in de ggz

Machine learning en big data zijn hot. Sommige onderzoekers stellen zelfs dat we binnen de psychiatrie en vooral de suïcidepreventie niet verder komen als we geen gebruik maken van machine learning. De sessie De (on)mogelijkheden van big data in de ggz gaf voorbeelden van machine learning-studies die data gebruiken van huisartsen, ziekenhuizen of gegevens uit bevolkingsonderzoeken. Derek de Beurs toonde internationale voorbeelden en presenteerde zijn eigen onderzoek naar de meerwaarde van machine learning om suïcide te voorspellen. Met daarbij genoeg verwijzingen naar online tutorials, artikelen en boeken om direct aan de slag te gaan met machine learning en eigen data.

Deze sessie werd gegeven door Derek de Beurs

Download de presentatie van deze sessie

Hoe werkt integrale hulp

Integrale hulp is een onderwerp dat bij uitstek geldt voor kinderen, jongeren en ouders die met de kinder- en jeugdpsychiatrie te maken krijgen. Kinderen en jongeren met complexe problematiek hebben vaak specialistische hulp nodig. Waar die geboden wordt is vaak afhankelijk van de aanleiding. Hulp kan plaatsvinden binnen de jeugd-ggz en kinder- en jeugdpsychiatrische instellingen, maar ook in de jeugdhulp en als er sprake is van crimineel gedrag in de justitiële zorg. De sessie Hoe werkt integrale hulp? Samen aan de slag met nieuwe inzichten zoomde in op kinderen en jongeren met complexe problematiek op meerdere leefgebieden. Hoe kun je in dat geval integrale hulp leveren?

Deze sessie werd gegeven door Laura Nooteboom & Eva Mulder

Download de presentatie van deze sessie

De toekomst begint vandaag

Vier grote instellingen uit de kinder- en jeugdpsychiatrie, gelieerd aan universiteiten, zijn samen een project gestart waarin ze alle aangemelde kinderen en jongeren een bepaalde tijd volgen en gegevens verzamelen. Andere instellingen kunnen zich ook aansluiten bij dit initiatief. Hun gezamenlijke doel? Meer inzicht krijgen in de ontwikkeling van psychopathologie en voorspellers van behandeleffecten. Naast het vullen van een groot gezamenlijk databestand, verzamelt dit project ook meer specifieke data voor kleinere onderzoeksthema’s. De sessie De toekomst begint vandaag! Wetenschappelijk onderzoek in de kinder- en jeugdpsychiatrie nodigde deelnemers uit om mee te denken over klinisch relevante vragen en het project als geheel.

Deze sessie werd gegeven door Ramon Lindauer & Wouter Staal

Download de presentatie van deze sessie

Terug naar boven