Jongeren met een lichte verstandelijke beperking (LVB) en psychische problemen zijn vaak nog helemaal niet klaar om op eigen benen te staan als zij 18 jaar worden. Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie ontwikkelt de functie van ‘transitiecoach LVB’ om deze jongeren te ondersteunen. De komende maanden volgen wij Bert Hardeman (Karakter), een van de eerste startende transitiecoaches.

De transitiecoaches volgen een korte e-learningmodule. Vanaf 1 maart gaan bij 3 organisaties (de Banjaard, Karakter en de Koraalgroep) de eerste transitiecoaches proefdraaien. Vanuit Karakter volgt Bert Hardeman de training. Hij is gezinsbehandelaar Intensive Home Treatment LVB. We stelden hem vooraf drie vragen:

Waarom is er een transitiecoach nodig? Hebben deze jongeren niet al genoeg professionals om zich heen?

“Een transitiecoach is geen behandelaar. De meerwaarde daarvan is dat je heel laagdrempelig bent; er ligt niet te veel druk op voor de jongere. Als behandelaar stel je toch eisen of doelen waar je samen met de jongere naartoe wilt werken. Als coach kun je meer layed back zijn. Je stimuleert en motiveert. Samen met de jongere kun je in kaart brengen hoe het leven van de jongere er nu uit ziet en met welke domeinen hij nog aan de slag kan in de aanloop naar volwassenheid. Je maakt bijvoorbeeld inzichtelijk met wie in zijn omgeving hij de verantwoordelijkheden straks kan dragen. Het grote verschil met een behandelaar: er is nog geen hulpvraag. Als transitiecoach kun je voorkomen dat de jongere vastloopt in de transitie naar 18 jaar en er een hulpvraag komt.”

Wat zijn uw eigen ervaringen met deze jongeren? En waren deze reden om mee te doen met dit project?

“Jongeren met een LVB moet je vaak wat meer stimuleren. Ze leven heel erg in het hier-en-nu en zijn meestal nog niet met de toekomst bezig. Ook kunnen ze heel primair reageren en zijn ze vaak snel uit het veld geslagen. Wat je allemaal moet regelen, daar denken veel van deze jongeren niet over na. “Zolang ik niks hoor, zal het wel goed zijn.”
De maatschappij verwacht vaak te veel van deze jongeren, deze doelgroep gaat daaraan onderdoor. LVB is onzichtbaar, zodat iemand van 18 al snel overvraagd wordt. Terwijl hij of zij sociaal-emotioneel misschien functioneert op het niveau van een 4- of 5-jarige. Als je geen steunend systeem om je heen hebt, kan dat voor problemen zorgen. Ik vind het dan ook belangrijk om mee te denken met nieuwe ontwikkelingen om dit proces te ondersteunen, om jongeren bewust te maken van wat er straks gaat gebeuren. In de bijeenkomsten met de projectgroep hebben we dit soort dingen al aangegeven. Naar aanleiding van onze praktijkervaring zijn onderdelen in de e-learningmodule aangepast en realistischer gemaakt. Denk daarbij aan de gebruikte voornamen, situatiebeschrijvingen en gezinssamenstellingen. Die passen nu beter bij de praktijk.”

Wat verwacht u van deze e-learning? Het ziet er prachtig uit, maar wat hoopt u te kunnen leren?

“Ik ben nu behandelaar en dat is wel wat anders dan coach. Dus ik moet wel oppassen dat ik niet in de behandelaarrol schiet en me bewust blijf van mijn rol als coach. Ik hoop te leren hoe ik dit onderscheid maak en de jongeren meer stimuleer om zich te gaan ontwikkelen in verschillende domeinen. In de e-learning zitten praktische formats die daarvoor als handvatten kunnen dienen. Bijvoorbeeld hoe je dingen inzichtelijk maakt voor jongeren, welke domeinen een rol spelen in het leven van deze jongeren en hoe je dat samen in kaart kan brengen. Ik heb er inmiddels al een blik op mogen werpen en het is vrij uitgebreid gemaakt. Door de frisse vorm ervan motiveert het om de training te doorlopen, het maakt het leuk om te doen.”

lees meer over de transitiecoach LVB