Begeleiders in Beeld is een training voor begeleiders van cliënten met ernstige gedragsproblemen. De training leert begeleiders beter om te gaan met het gedrag en de problemen van hun cliënten.

Begeleiders in Beeld bestaat uit twee onderdelen.

• In het eerste gedeelte wordt er gewerkt aan de emotionele intelligentie van de begeleiders. Emotionele intelligentie bestaat uit vaardigheden die van invloed zijn op het vermogen succesvol om te gaan met eisen en druk vanuit de omgeving; het gaat hierbij om een persoonlijke stijl. Iemands emotionele intelligentie heeft invloed op zijn/haar manier van werken met cliënten met gedragsproblemen.
• In het tweede gedeelte worden begeleidingsafspraken geconcretiseerd. Aan de hand van videomateriaal krijgen begeleiders feedback over de wijze waarop zij de begeleidingsafspaken vorm geven; deze feedback wordt gekoppeld aan hun emotionele intelligentie.

Het doel van de training is het verbeteren van de emotionele intelligentie en het uitvoeren van begeleidingsafspraken door begeleiders om zo de werkdruk te verminderen en de relatie tussen de cliënt en de begeleider te verbeteren. Hierdoor wordt de kwaliteit van zorg beter.

De verwachting is dat training een direct effect heeft op de begeleiders. Zij worden zich bewust van de manier waarop ze werken en welk effect dat heeft op de cliënt. Er wordt onderzocht of deze training inderdaad dit effect heeft.

Onderzoeksproject Coping LVB

Dit onderzoeksproject maakt deel uit van het consortium Coping LVB en is momenteel in uitvoering. Dit project wordt uitgevoerd door Zijlmans, Embregts, Gerits, Bosman, & Derksen, 2010/2011.

Methodieken voor bewust begeleiden van complexe cliënt met LVB

Dit promotieonderzoek is gericht op ontwikkeling en effectiviteit van een pakket aan scholingsprogramma's voor begeleiders die te maken hebben met gedragsproblemen van cliënten met een verstandelijke beperking. Het scholingspakket bestaat uit een agressie-managementtraining (kennis over gedragsproblemen en fysieke interventietraining), een emotiemanagementtraining (stressanalyse en -interventie van begeleiders) en een aansluitende coaching on the job training (ter bevordering van de overdracht van het geleerde naar de praktijk).

Dit project wordt uitgevoerd door Van Oorsouw (Van Oorsouw, Embregts, Bosman, & Jahoda, 2009, 2010; Van Oosouw, Embregts, & Bosman, 2011).

Brains 4 Use

Brains 4 Use is een gedragsinterventie voor jongeren die zijn opgenomen in een justitiële jeugdinrichting en heeft als doel het verminderen van de kans op recidive door het terugdringen van drugs- en alcoholgebruik. Daarnaast vermindert Brains 4 Use de kans op uitval uit school of werk als gevolg van middelengebruik en voorkomt het schadelijke gevolgen voor het sociaal-emotioneel welbevinden en de gezondheid van de jongeren. Het programma bestaat uit 12 wekelijkse gesprekken, met een mogelijke uitloop voor bijzondere doelgroepen. De interventie is zowel voor jongens als voor meisjes bedoeld. Brains 4 Use is toepasbaar bij normaal begaafde en bij LVB-jongeren.

Dit programma is erkend door de Erkenningscommissie Gedragsinterventies Justitie. Binnen Nederland is de effectiviteit van het programma op recidivevermindering nog niet aangetoond. Wel heeft Rentray onderzoek gedaan in de vorm van een pilotstudie en is een internationale publicatie met betrekking tot dit programma verschenen (Lodewijks, 2006).

Dialoog

Dialoog is een programma voor kinderen en jeugdigen met een LVB vanaf 5 jaar die zijn opgenomen in orthopedagogische centra. De professionele opvoeders wordt via een gerichte training geleerd om op een respectvolle manier met de jeugdigen te communiceren waarbij men rekening houdt met de gevoelens en de belevingswereld van de betrokken jeugdigen. Hierdoor zal de jongere naar verwachting openstaan voor opvoeding en positieve beïnvloeding. De methodiek is gebaseerd op de theorie van de Sociale Informatieverwerking en versterkt de executieve functies en gevoel van eigenwaarde van de jongeren, waardoor zij zich ook in het dagelijks leven beter kunnen handhaven.

Ontwikkelaar Gerard Kocken bereidt een wetenschappelijk onderzoek voor waarin hij de invloed wil vaststellen van de dialoog op de ontwikkeling van de executieve functies van LVB kinderen.

Naar een betere zorg voor loverboyslachtoffers

b>Jongeren met een lichte verstandelijke beperking (LVB) of psychische problemen zijn extra kwetsbaar om slachtoffer te worden van loverboys of mensenhandel. Het Landelijk Kenniscentrum LVB is gestart met het project Loverboyslachtoffers LVB/GGZ. Het doel: een betere preventie, signalering, registratie, opvang en behandeling van deze slachtoffers. Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie werkt aan dit project mee om samen zoveel mogelijk expertise te kunnen inzetten.

In eerdere projecten ontwikkelde het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) al instrumenten voor signalering, risicotaxatie, samenwerking met politie en justitie, melding, opvang en hulp aan slachtoffers. Lees meer over het project 'Naar een betere zorg voor slachtoffers van loverboys'.

Interactiepatronen

Dit promotieonderzoek is gericht op de kwaliteit en het verloop van interacties tussen cliënten en hulpverleners. Met gebruik van video-analyses wordt ondermeer bekeken in hoeverre begeleiders en cliënten hun communicatie op elkaar afstemmen. Aansluitend zullen trainingsprogramma's ontwikkeld worden die een adequate communicatie tussen begeleider en cliënt bevorderen.

Dit project wordt uitgevoerd door Reuzel.

Uitdagende relaties

In dit promotieproject staan de interactiepatronen van begeleiders centraal. Ondermeer wordt de invloed onderzocht van verschillende individuele factoren zoals zelfvertrouwen, executief functioneren, persoonlijke motivatie, steun van het team op de dagelijkse variaties in interactiepatronen van een begeleider. In een latere fase van dit project zal een scholing ter verbetering van interactiestijlen van begeleiders ontwikkeld en geëvalueerd worden.

Dit project wordt uitgevoerd door Willems (Willems, Embregts, Stams, & Moonen, 2010).

Wat slik ik?

Wat slik ik? is een project waarin onderzocht wordt hoe mensen met een LVB geneesmiddelen gebruiken.

Ook wordt er gekeken hoe geneesmiddelengebruik verbeterd kan worden door les te geven aan behandelaars en cliënten over het gebruik van geneesmiddelen. Cliënten hebben zelf vaak geen idee wat ze slikken en wat de gevolgen hiervan kunnen zijn.

In het project Wat slik ik? wordt gemeten hoeveel geneesmiddelen worden gebruikt en welke effecten en bijwerkingen deze middelen hebben. Daarnaast wordt de kennis en daardoor de zelfredzaamheid van cliënten vergroot bijvoorbeeld door samen met behulp van onderwijsdeskundigen en cliënten een lespakket te ontwikkelen over het gebruik van geneesmiddelen. Het effect van dit lespakket wordt gemeten door te kijken of de cliënten meer weten over hun geneesmiddelen gebruik na het volgen van deze lessen.

Dit onderzoeksproject maakt deel uit van het consortium Coping LVB en is momenteel in uitvoering. Dit project wordt uitgevoerd door Drs.Scheifes.

Dit promotieonderzoek is gericht op de ontwikkeling en effectiviteit van een scholingsprogramma voor begeleiders, welke bestaat uit een kennistraining, een vaardigheidstraining en een coaching-on-the-job training. Binnen dit programma wordt gewerkt volgens het pyramide-model om begeleiders te leren competentiegericht te werken en cliënten te empoweren. Technieken die worden aangeleerd in dit programma zijn voornamelijk gebaseerd op gedragstherapeutische príncipes.

Dit project wordt uitgevoerd door Huitink (Huitink, Embregts, Pellen & Ravestein, 2010; Huitink, Embregts, Veerman, & Verhoeven).

Dialoog is een programma voor kinderen en jeugdigen met een LVB vanaf 5 jaar die zijn opgenomen in orthopedagogische centra. De professionele opvoeders wordt via een gerichte training geleerd om op een respectvolle manier met de jeugdigen te communiceren waarbij men rekening houdt met de gevoelens en de belevingswereld van de betrokken jeugdigen. Hierdoor zal de jongere naar verwachting openstaan voor opvoeding en positieve beïnvloeding. De methodiek is gebaseerd op de theorie van de Sociale Informatieverwerking en versterkt de executieve functies en gevoel van eigenwaarde van de jongeren, waardoor zij zich ook in het dagelijks leven beter kunnen handhaven.

Ontwikkelaar Gerard Kocken bereidt een wetenschappelijk onderzoek voor waarin hij de invloed wil vaststellen van de dialoog op de ontwikkeling van de executieve functies van LVB kinderen.

Dit promotieonderzoek is gericht op de kwaliteit en het verloop van interacties tussen cliënten en hulpverleners. Met gebruik van video-analyses wordt ondermeer bekeken in hoeverre begeleiders en cliënten hun communicatie op elkaar afstemmen. Aansluitend zullen trainingsprogramma's ontwikkeld worden die een adequate communicatie tussen begeleider en cliënt bevorderen.

Dit project wordt uitgevoerd door Reuzel.

In dit promotieproject staan de interactiepatronen van begeleiders centraal. Ondermeer wordt de invloed onderzocht van verschillende individúele factoren zoals zelfvertrouwen, executief functioneren, persoonlijke motivatie, steun van het team op de dagelijkse variaties in interactiepatronen van een begeleider. In een latere fase van dit project zal een scholing ter verbetering van interactiestijlen van begeleiders ontwikkeld en geëvalueerd worden.

Dit project wordt uitgevoerd door Willems (Willems, Embregts, Stams, & Moonen, 2010).