Betrouwbare kennis over psychische problemen bij kinderen en jongeren

Zoeken
Generic filters
Exact matches only

Beeldverhalen: psychische problemen begrijpelijk in beeld gebracht

Beeldverhalen gebruiken

Voorlichtingsmateriaal over ernstige psychische problemen is vaak te complex voor jongeren die laaggeletterd zijn en jongeren die nieuw zijn in Nederland, zoals vluchtelingen. Daardoor kunnen hun problemen onopgemerkt blijven. Dit project ontwikkelt begrijpelijk informatiemateriaal voor deze groep. Het resultaat? Beeldverhalen en bijbehorende animaties over veelvoorkomende psychische problemen: ADHD, autisme, stemmingsstoornissen, gedragsstoornissen, trauma, en kinderen van ouders met een kwetsbaarheid.

Beeldverhalen gebruiken

Het Kenniscentrum breidt de serie beeldverhalen uit: in 2022 verschijnen een beeldverhaal en animatie over kinderen van ouders met psychische problemen, en één over kinderen van ouders met verslavingsproblemen.

Gezondheidsinformatie vaak te complex

Jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond hebben even vaak (of zelfs vaker) psychische problemen als andere jongeren. Toch krijgen zij minder vaak de zorg die zij nodig hebben. Een mogelijke oorzaak hiervan is dat zij gezondheidsinformatie niet goed begrijpen en verkrijgen.

Voor vluchtelingenkinderen en hun gezinnen speelt dit waarschijnlijk nog sterker. Een deel van hen heeft beperkte gezondheidsvaardigheden. Dat wil zeggen dat zij moeite hebben om informatie over gezondheid te verkrijgen, begrijpen en toe te passen. Zij beheersen de taal vaak onvoldoende om complexe informatie over gezondheid, ziekte en zorg te begrijpen. Daarnaast kennen ze de weg door het Nederlandse zorgsysteem onvoldoende.

Dit is des te schrijnender doordat zij door hun levensomstandigheden juist een grotere kans lopen op psychische problemen. Denk aan de blootstelling aan traumatische gebeurtenissen voorafgaand aan en tijdens hun vlucht, en aan de vaak stressvolle omstandigheden tijdens de asielaanvraag.

Samen werken aan beeldverhalen

Als bijdrage aan een mogelijke oplossing voor deze problemen werkt dit project aan beeldverhalen en animaties over veelvoorkomende psychische problemen:

De kennis uit de praktijkstandaarden van het Kenniscentrum vormden de basis voor de verhalen. De verhalen sluiten aan bij de leefwereld van de doelgroep, doordat de beelden van de omgeving of de personages herkenbare elementen bevatten. De hoofdpersoon van ieder beeldverhaal leert van iets wat hij gaandeweg meemaakt.

Het Kenniscentrum werkt in dit project samen met Pharos en Levvel. Samen met een klankbordgroep die verschillende culturele achtergronden vertegenwoordigde, formuleerde het projectteam kernboodschappen die voor de jongeren van belang zijn. Een illustrator maakte hierbij vervolgens passende beeldverhalen en animaties. Om het materiaal zo goed mogelijk te laten aansluiten bij de behoeften en leefwereld van de jongeren zelf, betrok het team jongeren actief bij het project.

Breed inzetbare verhalen

Huisartsenpraktijken, wijkteams, scholen en de jeugdhulp kunnen de beeldverhalen en animaties gebruiken. Bijvoorbeeld als een zorgverlener het vermoeden heeft dat bij een jongere psychische problematiek speelt. De beeldverhalen zijn ook geschikt voor ouders met beperkte gezondheidsvaardigheden of een beperkte beheersing van de Nederlandse taal.

De beeldverhalen over ADHD, autisme, depressie, gedragsstoornis en trauma zijn gefinancierd door Stichting Kinderpostzegels en Stichting Steunfonds Pro Juventute.

Uitbreiding beeldverhalen

Het Kenniscentrum breidde in 2022 de serie beeldverhalen en animaties uit met twee extra beeldverhalen. Een over kinderen van ouders met psychische problemen en een over kinderen van ouders met verslavingsproblemen.

Het Kenniscentrum werkt in dit vervolgproject samen met het Trimbos-instituut. Een klankbordgroep die verschillende culturele achtergronden en ervaringen (bijvoorbeeld ervaringsdeskundige jongeren) vertegenwoordigt, helpt het projectteam kernboodschappen te formuleren die voor de jongeren van belang zijn.

De kennis uit de kennisdossiers van het Kenniscentrum en Trimbos-instituut en de informatieboekjes van Trimbos vormen samen de basis van de beeldverhalen.

Deze twee nieuwe beeldverhalen zijn inmiddels afgerond.

Dit vervolgproject is gefinancierd door Stichting Hulp aan kinderen in gezinsverpleging. Beide beeldverhalen verschijnen naar verwachting eind 2022.

Vragen over de beeldverhalen?

Neem contact op met Charlotte van ‘t Spijker via c.vantspijker@kenniscentrum-kjp.nl.

Foto van Charlotte van 't Spijker

ZonMw: signalering en interventie psychische problemen vluchtelingenkinderen

Dit project resulteert in een toolbox waarmee de JGZ vroeg kan signaleren of vluchtelingenkinderen psychische problemen hebben en wat ze daaraan kunnen doen.

Naar het project op de site van ZonMw