Op de website van het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie staat naast kennis voor professionals, ook informatie voor ouders van kinderen met psychische klachten. Het Kenniscentrum gaat die informatie grondig herzien, samen met de doelgroep. Als je het ouders vraagt, wat willen zij dan weten over psychische problemen bij hun kind? Waar lopen zij tegenaan in de zoektocht naar hulp? En: wat kan het Kenniscentrum nu echt voor hen betekenen? Kenniscentrumcollega Sara van der Weerd dook in de materie en deelt haar bevindingen. “Je krijgt een inkijkje in het leven van deze ouders. Op sommige vragen zullen onze antwoorden nooit afdoende zijn.”

Waardevolle inbreng

Een online vragenlijst aan ouders leverde reacties op van bijna 90 ouders. Een aantal van hen nodigden we uit voor twee verdiepende gesprekken. Hun reacties en antwoorden zijn heel belangrijk om de website te verbeteren: als het goed is zorgen we er op deze manier voor dat de informatie die we geven aansluit op de behoeften van ouders.

Het verhaal achter de vraag

Maar er blijft iets hangen als je je verdiept in alle reacties. Iets dat niet precies te vangen is in heldere informatie op de website. Je krijgt een inkijkje in het leven van deze ouders. Een vluchtig inkijkje weliswaar, en de beelden zijn heel verschillend. Maar ze laten je niet los. Het besef groeit dat op sommige vragen onze antwoorden nooit afdoende zullen zijn. Een paar voorbeelden.

“Als je kind met autisme zegt dood te willen, waar kan je dan terecht?”

Kunnen wij echt recht doen aan deze vraag? Als je hem letterlijk neemt kunnen we hem prima beantwoorden. Natuurlijk kunnen we informatie geven over autisme en kennis delen uit ons dossier Suïcidepreventie. We kunnen doorverwijzen naar de NVA en naar 113 Zelfmoordpreventie, een ervaringsverhaal laten zien van een andere ouder met een vergelijkbare vraag. En nog veel meer. Maar is dat genoeg? Als je de vraag echt goed leest krijg je er buikpijn van: als je kind zegt dood te willen, dan is er toch niets ter wereld wat daar afdoende antwoord op geeft?

“Wat kun je doen om kinderen uit de buurt voor te lichten over autisme en ADHD, zodat mijn kind vriendjes kan maken?”

Het Kenniscentrum heeft veel kennis te bieden over autismespectrumstoornissen, ADHD en over destigmatisering van kinderen met psychische problemen. Deze informatie kun je gebruiken om voorlichting te geven. Maar kinderen hebben meer nodig dan kennis over een diagnose om vriendschap te sluiten met iemand die zich misschien anders gedraagt. Er ligt een maatschappelijke opgave om te zorgen dat onze kinderen opgroeien in een omgeving waarbij inclusie de norm is, en variatie als een meerwaarde wordt gezien.

“Waarom is de zoektocht naar passende hulp ingewikkeld? Waarom is de wachtlijst zo lang? Wat moet er allemaal nog meer aan de hand zijn voor dat er hulp geboden wordt? Waarom begrijpt de hulpverlener mijn kind niet?”

Dit zijn veel vragen, in één lange verzuchting ingetypt, zo lijkt het. Ook hier kunnen we in de oplossingen-modus schieten en proberen ouders wegwijs te maken in het soms ingewikkelde zorgsysteem. Informatie geven over het proces van signaal naar diagnose naar behandeling en begeleiding. Inzicht proberen te geven in aanbod, wachttijden, bekostiging en rollen van verschillende partijen. Maar ergens voel je al aan dat deze ouder daar niet veel verder mee komt. Die heeft dat allemaal al uitgeplozen en heeft daarbij veel frustraties opgedaan. En die laatste zin… “Waarom begrijpt de hulpverlener mijn kind niet?” Daaruit spreekt de ervaring van onbegrip die ouders keer op keer hebben. Omdat zij zelf hun kind het beste begrijpen, maar zich lang niet altijd in die expert-rol gehoord voelen.

Van oplossen naar erkennen

Het is niet aan ons Kenniscentrum om deze vragen volledig te beantwoorden, laat staan de achterliggende zorgen en problemen op te lossen. Het is wel aan ons om ze te erkennen, om het besef tot ons te laten doordringen dat thuis bij elk kind waar onze kennis op gericht is, per definitie meer gaande is dan wij kunnen bevatten.

We doen wat we kunnen door zo goed mogelijk relevante kennis te verzamelen, praktisch toepasbaar te maken en te verspreiden. Om daarmee de jeugdhulp voor kinderen en jongeren met psychische problemen te helpen verbeteren. Het is goed om daarbij af en toe stil te staan bij de leefwereld van die kinderen en jongeren en hun ouders. Om te proberen aan te voelen wat daar allemaal speelt. Niet omdat we dat allemaal kunnen oplossen, maar omdat het wel is waar het om draait.

Ook interessant

Meer nieuwsberichten van het Kenniscentrum