Dit proefschrift vergroot de kennis over de onderliggende relaties tussen risico’s, belangrijke levensgebeurtenissen, kwaliteit van leven en recidive, en psychosociaal functioneren.

Binnen de behandeling die aangeboden wordt in de forensische psychiatrie komen steeds meer de sterke eigenschappen en vaardigheden van personen centraal te staan. Het Good Lives Model is een voorbeeld van een dergelijk strength-based model waar niet de tekortkomingen maar de sterke eigenschappen en vaardigheden van een persoon centraal staan. Op deze manier wordt iemand niet enkel gereduceerd tot het delict dat hij of zij gepleegd heeft of de stoornis die bij hem/haar gediagnosticeerd is. Alhoewel het belang van risicotaxatie en risicomanagement erkend wordt, neemt het Good Lives Model aan dat dit een noodzakelijke maar geen voldoende voorwaarde is voor de behandeling van delinquenten. Het risico op recidive kan volgens het Good Lives Model verder worden verkleind door delinquenten te helpen een betekenisvol leven te creëren als alternatief voor hun eerdere criminele levensstijl. Het Good Lives Model veronderstelt dat een hogere kwaliteit van leven de kans op recidive zal verminderen, terwijl een lagere kwaliteit van leven zal leiden tot stress en de kans op recidive zal verhogen. Om een hogere kwaliteit van leven te borgen tijdens de behandeling van delinquenten stelt het Good Lives Model dat er ruimte moet zijn voor de persoonlijke behoeften van het individu en diens autonomie.

Volgens het Good Lives Model heeft ieder mens dezelfde onderliggende behoeften die de drijfveer vormen van menselijk gedrag. Voorbeelden van dergelijke behoeften zijn de behoefte aan het hebben van werk, autonomie en het hebben van goede contacten met familie. Wanneer iemand in staat is om die behoeften op een maatschappelijk verantwoorde manier te vervullen, zal hij een hoge kwaliteit van leven ervaren. Door verschillen in persoonlijke ambities en interesses kunnen individuen verschillen in hun behoeften. Aandacht voor persoonlijke behoeften tijdens de behandeling zal motiveren om de behandeling af te ronden. Naast aandacht voor de persoonlijke behoeften is het van belang dat er tijdens de behandeling wordt gekeken hoe deze behoeften op een verantwoorde manier vervuld kunnen worden. Hiervoor kunnen instrumentele middelen nodig zijn. Omdat ieder mens actief op zoek is naar manieren om zijn behoeften te vervullen is het volgens het Good Lives Model belangrijk dat personen zelfstandig beslissingen kunnen en mogen nemen tijdens de behandeling. Dit zou vervolgens leiden tot meer tevredenheid en een hogere kwaliteit van leven. Wanneer personen niet de juiste vaardigheden hebben om hun behoeften te vervullen, zullen zij eerder geneigd zijn tot delinquent gedrag om op die manier alsnog in hun behoeften te voorzien. Bijvoorbeeld, een jongere die behoefte aan intimiteit heeft, maar sociale vaardigheden mist, zou die behoefte kunnen vervullen door het plegen van een zedendelict.

In dit proefschrift wordt een conceptueel ontwikkelingsmodel op basis van het Good Lives Model voorgesteld waarvan enkele assumpties worden getoetst bij adolescenten opgenomen binnen de gesloten zorg. Het doel is om op basis van het conceptuele model kennis te vergroten over de onderliggende relaties tussen blootstelling aan risico’s, keerpunten die jongeren meemaken in hun leven, kwaliteit van leven en recidive en psychosociaal functioneren. De jongeren in dit onderzoek hebben ernstige psychiatrische problemen, in combinatie met problemen in verschillende andere domeinen van hun leven, zoals problemen met school of met hun ouders. Binnen Nederland is gesloten zorg de meest intensieve vorm van zorg die wordt aangeboden binnen een begrensde omgeving.