Per fase van de asielprocedure verschilt het welke partij waarvoor verantwoordelijk is. Tijdens de asielprocedure vallen asielzoekers bijvoorbeeld vooral onder de zorg van het COA. Na het goedkeuren van de asielaanvraag vallen alle vluchtelingen onder de zorg van gemeenten. Nederlandse overheid Tijdens de asielprocedure worden onderdak, maaltijden en ziektekostenverzekering/medische zorg betaald door de Nederlandse overheid. Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA), dat verantwoordelijk is voor de opvang van asielzoekers, valt onder de politieke verantwoordelijkheid van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie. Zorgverzekeraar VGZ is verantwoordelijk voor het regelen en financieren van de zorg voor asielzoekers. Meer informatie over hoe VGZ deze zorg inricht wordt gegeven onder ‘Zorgverlening’ . Gemeenten Gemeenten kunnen samenwerken met het COA om een asielzoekerscentrum (azc) in te richten. In eerste instantie gaat het om de eerste opvang. Bestuurlijk is het zo geregeld dat er zonder instemming van de gemeente op haar grondgebied in principe geen azc gevestigd wordt. Statushouders (vluchtelingen die een verblijfsvergunning hebben gekregen) worden gelijkelijk over alle gemeenten verdeeld. Gemeenten moeten zorgen voor huisvesting, een inkomen, toeleiding naar werk en integratie in de samenleving. Voor sommige gemeenten bestaat een lange wachttijd voor uitstroom. Dit komt door wachtlijsten voor woningen. Sinds 1 januari 2019 valt de jeugdhulp en jeugd-ggz aan kinderen verblijvend op COA locaties onder verantwoordelijkheid van gemeenten. De (GZA)huisarts, de jeugdarts en Nidos zijn bevoegd om rechtstreeks naar jeugdhulp te verwijzen. In geval van crisis of een vermoeden van kindermishandeling (Veilig Thuis) bij asielzoekers is de gemeente verantwoordelijk voor het regelen en betalen van hulp. GGD’en De GGD is verantwoordelijk voor de publieke gezondheidszorg: jeugdgezondheidszorg, preventie, voorlichting en screening. Asielzoekers vallen ook onder die zorg van de GGD. De screening op tbc die asielzoekers uit risicolanden bij aankomst in Nederland krijgen, is daar een voorbeeld van. Jeugdgezondheidszorg 0-19 jaar GGD’en (en Jeugdgezondheidszorginstellingen) voeren de jeugdgezondheidszorg voor 0 tot 19-jarige asielzoekers uit volgens het Basistakenpakket jeugdgezondheidszorg (BTP JGZ) 0-19 jaar. Dit takenpakket is vastgesteld door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) met daarbij een aanvulling voor asielzoekerskinderen. Het bevat bijvoorbeeld de volgende contactmomenten: de verpleegkundige intake het medisch onderzoek inclusief het opstellen van het vaccinatieplan volgens het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) de periodieke gezondheidsonderzoeken de mogelijkheid voor extra contactmomenten (op indicatie) in verband met de gezondheidsrisico’s Infectieziektepreventie en -bestrijding GGD’en voeren individuele en collectieve preventie van infectieziekten uit. Dit gebeurt volgens richtlijnen die zijn opgesteld door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Hieronder vallen onder andere bron- en contactopsporing en het melden van meldingsplichtige infectieziekten, zoals hepatitis B, mazelen, kinkhoest en tbc. Ook geeft de GGD het COA advies bij (mogelijke) infectieziektenuitbraken. Dit kan zijn naar aanleiding van meldingen van COA-locatiemanagers.