Taakverdeling

Het National Institute for Health and Care Excellence (NICE) doet tevens aanbevelingen op organisatieniveau. Of het nu een adolescententeam betreft, of een regulier jeugdteam, elke organisatie dient een persoon aan te wijzen die verantwoordelijk is voor het ontwikkelen en uitdragen van het transitiebeleid. Het implementeren van het transitiebeleid binnen een organisatie is eveneens een aparte taak. Om te blijven aansluiten op behoeften van jongeren en feedback te genereren op transitiebeleid kunnen zij platforms oprichten waarop jongeren ervaringen kunnen delen en verbeterpunten kunnen aanleveren. Belangrijk hierbij is dat jongeren met verschillende achtergronden en zorgvragen deelnemen zodat het brede veld van de kinder- en jeugdpsychiatrie vertegenwoordigd is.

Samenwerking jeugdzorg, volwassenenzorg en adolescententeams

Een soepele transitie en transfer doet een beroep op zowel jeugdzorgorganisaties en organisaties voor volwassenenzorg als op adolescententeams. Hoewel elke organisatie zijn eigen rol heeft binnen het transitieproces, is een goede samenwerking tussen en binnen de verschillende organisaties essentieel om de transitiezorg af te stemmen op de jongere.

Rol jeugdzorg bij transitie

In de voorbereiding van de jongere en de naastbetrokkenen binnen de transitie speelt de jeugdzorgorganisatie of het adolescententeam de belangrijkste rol. Enkele taken hierin zijn:

• de jongere (en naastbetrokkenen) voorbereiden op een mogelijke overstap naar volwassenenzorg;
• mogelijkheden van volwassenenzorg inventariseren;
• contact opnemen met organisaties voor volwassenenzorg in verband met mogelijke transfer;
• afspraak tussen volwassenenzorgorganisatie en de jongere (en naastbetrokkenen) organiseren;
• de jongere informeren over, en bijstaan in de praktische regelzaken (zoals verzekeringen);
• inhoudelijke overdracht van zorg. Wees hierbij alert op de behoeftes vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO), zoals ondersteuning in de vorm van hulpmiddelen, woningaanpassingen, een doventolk, maatschappelijke opvang. Deze behoeftes liggen breder dan de behoeftes vanuit de (transitie)psychiatrie, zoals sociaal maatschappelijke domeinen (opleiding, werk, vrijetijdsbesteding).

Rol volwassenenzorg bij transitie

De overstap vanuit de bekende omgeving van de jeugdzorgorganisatie of adolescententeam naar een nieuwe omgeving van een adolescententeam of de volwassenenzorg kan voor een jongere een grote verandering zijn. Het verdient dan ook aanbeveling om het proces in kleine stappen op te delen. Mogelijke taken zijn:

• een kennismaking tussen de nieuwe organisatie en de jongere (en naastbetrokkenen) faciliteren;
• de betrokkenheid van naastbetrokkenen bespreken;
• het kinder- en jeugdpsychiatrisch perspectief meenemen in het behandelplan.

Rol adolescententeams bij transitie

Steeds meer ggz-organisaties hebben een adolescententeam. Dit team zorgt voor de behandeling van jongeren in de adolescentenleeftijd. Hiermee ondervangt het team enerzijds de problemen die ontstaan rondom de transfer van jeugdzorg naar volwassenenzorg. Anderzijds heeft dit team wel te maken met de veranderende, specifieke behoefte van jongeren in de adolescentiefase. Deze leeftijdsspecifieke behoeften spelen ook een rol bij een transfer van het adolescententeam naar volwassenenzorg. Het is hoe dan ook van het grootste belang dat zorgprofessionals die met jongeren in de adolescentiefase werken, bedacht zijn op de uitdagingen en aandachtspunten van zorgoverdracht van deze jongeren.

Zie Initiatieven en samenwerkingsverbanden voor enkele voorbeelden van adolescententeams.

Rol huisarts bij transitie

De huisarts is in veel gevallen de spil in de zorg en biedt daarmee continuïteit. Hij kan in de periode van transitie in de gaten houden of dit goed verloopt. Sinds 1 januari 2014 kan de huisarts lichte psychische klachten zelf behandelen. Hij doet dat in samenwerking met een praktijkondersteuner (POH-GGZ). De huisarts blijft wel inhoudelijk verantwoordelijk voor de behandeling.