Over de etiologie van eetstoornissen is weinig bekend. Het is wel duidelijk dat eetstoornissen het gevolg zijn van een combinatie van meerdere factoren. Zo zijn er factoren die al in aanleg aanwezig zijn (genetische achtergrond en persoonlijkheid) of ongunstige omgevingsfactoren, zoals sociale, culturele en familiale factoren, maar deze zijn ieder op zich niet voldoende om het ontstaan van anorexia nervosa te verklaren (Trimbos, 2006a).

In de psychopathologie van anorexia nervosa neemt de controle over het eten een belangrijke plaats in. Waar de controle over het eten bij anorexia nervosa erg hoog is, is verlies van controle over het eten juist een kenmerk bij de stoornissen met eetbuien. Eerst werd de oorzaak hiervoor vooral gezocht in de uit de hand gelopen lijnpogingen, maar deze invalshoek wordt momenteel herzien. De eetbui, of verlies van controle bij het eten lijkt toch vooral vaak een manier om emoties te reguleren, met name bij jongeren met een lage zelfwaardering (Goossens e.a., 2011). Jongeren met eetbuien maken meer gebruik van maladaptieve emotieregulatiestrategiën, en meisjes met eetbuien maken minder vaak gebruik van adaptieve emotieregulatiestrategieën (Goossens, Van Malderen & Braet, 2016). Daarnaast blijken bij obese kinderen de eetbuien en het overeten ook gerelateerd aan een grotere gevoeligheid voor signalen die van voedsel uitgaan (food cues; Jansen e.a. 2003), een hogere gevoeligheid voor externe signalen (Goossens e.a., 2007), en hogere impulsiviteit (Nederkoorn e.a., 2006). Dit heeft te maken met een veranderde beloningsgevoeligheid in de hersenen (Bohon & Stice, 2012), en veranderde gedragsinhibitie bij eetstoornispatiënten (Lock e.a., 2011). Vanuit neurowetenschappelijk onderzoek zijn er vele aanwijzingen voor de mogelijke invloed van een veranderde serotonerge functie in de verstoorde regulatie van eetlust, stemming en impulscontrole bij anorexia nervosa en boulimia nervosa (Kaye, 2008).

Risicofactoren

Geen enkele risicofactor kan direct worden aangewezen als de causale factor bij het ontwikkelen van anorexia nervosa, de etiologie van eetstoornissen wordt net als van andere psychiatrische stoornissen als multifactorieel beschouwd. Risicofactoren die specifiek zijn voor de ontwikkeling van anorexia nervosa, boulimia nervosa, eetbuistoornis en ongespecificeerde voedings- of eetstoornis zijn nog maar beperkt gevonden. Ditzelfde kan gezegd worden over de vermijdend/restrictieve voedselinnamestoornis. Zowel familiaire factoren, biologische factoren, culturele factoren en omgevingsfactoren, algemene psychologische factoren en specifieke psychologische factoren kunnen een rol spelen bij de ontwikkeling en instandhouding van een eetstoornis (Trimbos 2006a). In Vandereycken e.a. (2008) worden fotomodellen, balletdansers en topsporters beschreven als specifieke risicogroepen. De belangrijkste risicogroep voor het ontwikkelen van anorexia nervosa  bestaat uit vrouwelijke adolescenten  in de leeftijd tussen 12 en 25 jaar (Vandereycken e.a., 2008; Treasure e.a., 2010). De door Vandereycken e.a. (2008) genoemde specifieke risicofactoren zijn:

Genetische en biologische risicofactoren

• Het hebben van eetstoornissen en andere psychiatrische problemen in de familie, zoals stemmingsstoornissen en alcohol- en drugsgebruik;
• Zwaarlijvigheid in de familie;
• Vroege menarche;
• Diabetes;

Culturele risicofactoren

• Internalisering van het slankheidideaal, negatieve lichaamsbeleving en extreem lijngedrag.

Sociale risicofactoren

• Disfunctionele gezinssystemen;
• Negatieve stressvolle gebeurtenissen of omstandigheden;
• Pesten met het uiterlijk;
• Seksuele intimidatie of seksueel misbruik.

Algemene psychologische factoren

• Gebrek aan zelfvertrouwen;
• Negatieve gevoelens;
• Emotionele geremdheid;
• Sociale faalangst;
• Negatief perfectionisme en prestatiegerichtheid;
• Impulsiviteit;
• Angstigheid;
• Obsessieve persoonlijkheidstrekken.

In de multidisciplinaire zorgstandaard Eetstoornissen wordt dieper ingegaan op de risicofactoren.