Stagiaire Esti Driessen (23) was voor het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie aanwezig bij een brainstorm met jongeren over een belangrijke videoboodschap aan jeugdhulpverleners: wees je bewust van de bijwerkingen van stigma, en van wat je kunt doen om stigma in de behandelkamer tegen te gaan. Esti schreef een blog over de ontmoeting. “Hoe mooi zou het zijn als jongeren straks vooral verhalen delen over fijne ervaringen met de hulpverlening?”

Stigma in de zorg

Veel jongeren met psychische problemen krijgen te maken met stigma. In hun dagelijks leven, maar ook in de behandelkamer. Jongeren ervaren dat hulpverleners vaak te theoretisch en in diagnoses denken, in plaats van dat ze kijken naar de persoon en het unieke verhaal dat daarbij hoort.

Bij het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie willen we dit aanpakken. Een eerste stap: bewustwording creëren bij jeugdhulpverleners. Op welke manieren speelt stigma een rol in hun werk (hoe subtiel ook)? Wat zijn de effecten ervan? En vooral: wat kunnen zij daaraan doen? Met een filmpje gemaakt voor professionals willen wij deze boodschap overbrengen. De inhoud van dit filmpje wordt verzorgd door jongeren met ervaring in de psychische zorg. Het is immers hun boodschap die wij willen overbrengen.

Bloopers in de behandelkamer

Op verzoek van het Kenniscentrum zetten een aantal jongeren hun belangrijkste boodschappen op een rij. Vervolgens hield het Kenniscentrum in samenwerking met de Nationale Jeugdraad (NJR) een brainstormsessie met jongeren over de concrete inhoud van het filmpje. Hier mocht ik bij zijn. Iedereen leek enthousiast om aan dit project mee te mogen werken, en ik vond het interessant om hun kant van het verhaal te horen. Op de vraag welke ‘bloopers’ hulpverleners ooit hadden gemaakt volgde het ene voorbeeld na het andere.

Ik vond het knap dat deze jongeren ervoor open stonden om zoveel met ons te delen over hun ervaring met stigma. Zij herkenden veel in elkaars verhalen. Tegelijkertijd realiseerde ik me dat ik eigenlijk geen idee had van welke (soms verbazingwekkende) situaties zich kunnen voordoen binnen de psychische zorg. Ook hebben we het gehad over wanneer de jongeren zich wél gezien voelde door hun hulpverlener. Zij wisten heel goed te benoemen wat ze als prettig hebben ervaren en gaven hier ook specifieke voorbeelden bij. Hoe mooi zou het zijn als er in de toekomst vrijwel alleen verhalen zijn over de fijne ervaringen met de hulpverlening?

Jongeren in beeld

Binnenkort vertellen verschillende jongeren hun verhalen voor de camera. Deze beelden worden gemonteerd door studio bold, een groep jonge creatievelingen van de NJR. Het doel is dat zoveel mogelijk hulpverleners de boodschap zien, bijvoorbeeld op de website of de sociale media van het Kenniscentrum . Daar kunnen professionals ook een ‘bijsluiter’ vinden, die de video begeleidt. Deze gaat dieper in op de effecten van stigma en de mogelijkheden om daar alert op te zijn.

Ik hoop dat naar aanleiding van dit filmpje hulpverleners meer stilstaan bij het perspectief van de jongere en dat zij niet alleen een patiënt voor zich zien, maar vooral een persoon. Zo zullen de jongeren die hulp nodig hebben zich meer gezien en gesteund voelen. Een quote van de Franse chirurg Ambroise Paré (1510-1590) over de geneeskunde, die ook voor de psychische hulpverlening opgaat, vat dit mooi samen: “Geneeskunde is soms genezen, vaak verlichten en altijd troosten.”

Ook interessant

Kennisdossier Destigmatisering van kinderen en jongeren

Brainwiki: dé website voor jongeren over psychische problemen

Meer nieuws