Goede kennis over psychische problematiek van jongeren heeft zijn basis in een wisselwerking tussen wetenschappelijke kennis, praktijkkennis en ervaringskennis. Die ervaringskennis is essentieel om nauw verbonden te blijven met de groep waar het beleid op gericht is. Gemeenten worstelen vaak nog met de inzet van ouders en jongeren. Hoe zorg je ervoor dat de mensen over wie het gaat je beleid mede vormgeven? Kan dat op een gelijkwaardige manier? Wat zijn goede voorbeelden om van te leren? Meer voor gemeentenVeelgestelde vragen Integraal werken Signalering en triage Jeugd-ggz in het voorveld Ervaringsdeskundigheid Normaliseren en stigma Van 18-min naar 18-plus Gezinnen LVB-problematiek Effectieve zorg Kennisinfrastructuur Wat maakt ervaringsdeskundigheid waardevol binnen de gemeente? Ervaringskennis is waardevol bij de totstandkoming van beleid. Bijvoorbeeld als instrument om kritisch mee te lezen met gemeentebeleid en de uitvoering daarvan of in de te maken inkoopkeuzes. Zonder de inbreng van ervaringskennis gaan beleidsmakers voorbij aan de erkenning van de kinderen, jongeren en gezinnen waar het om gaat: zij staan centraal binnen de jeugdhulp. Daarnaast is ervaringskennis van waarde wanneer het gaat om psychische problematiek die niet zomaar overgaat. In die gevallen draait het deels om de vraag hoe je een goed leven leidt met een psychische kwetsbaarheid. Daarbij is eigen regie op zorg en herstel van belang. Dat kan alleen als de persoon waar het om draait erkenning krijgt als volwaardige gesprekspartner. Wat vinden ouders en jongeren belangrijk? Ouders en jongeren geven aan dat goede zorg in de eerste plaats betekent dat je als kind, jongere en ouder gezien wordt. Wat voor hen op dat moment belangrijk is moet in het contact centraal staan. Er moet oog zijn voor de specifieke situatie van kinderen en gezinnen en het aanbod moet daarop worden afgestemd. De ervaringsdeskundigheid van jongeren, maar ook van ouders erkennen is van belang. Ouders zijn dé expert van hun eigen kind of gezin. Lees meer Ouders en jongeren geven aan dat goede zorg in de eerste plaats betekent dat professionals het kind, de jongere en de ouder ook echt zien, als volwaardig mens. Dat die professionals én mensen binnen de gemeente zich aantrekken wat er voor hen als individu op dat moment belangrijk is. Dit moet in het contact centraal staan en dat betekent luisteren, zonder vooroordelen en met inlevingsvermogen. Het is ook belangrijk de ervaringsdeskundigheid van jongeren zelf te erkennen. Daarnaast zijn ouders een onmisbare gesprekspartner, zij willen erkenning als dé experts van hun eigen kind en gezin. Er moet oog zijn voor de specifieke situatie van kinderen en gezinnen, gemeenten en professionals stemmen het aanbod daarop af. Zij informeren ouders en jeugdigen over de gang van zaken rondom privacy, indicatiestellingen en verloop van de behandeling of begeleiding. Daarbij is het belangrijk om te beseffen dat de zorg voor een kind met psychische problemen zwaar kan zijn voor ouders en overige gezinsleden. Ten slotte moeten instanties en organisaties meer en beter kennis uitwisselen, bijvoorbeeld tussen jeugdhulp en onderwijs of over behandelmogelijkheden. Daarnaast moeten professionals altijd hun best doen om maatwerk te leveren, ook als zij creatieve oplossingen moeten bedenken in de gemeente waar het gezin woont. Terug naar boven Hoe zorg je voor cliëntvertegenwoordiging bij het vormgeven van beleid, op een duurzame manier? Ervaringskennis levert nieuwe perspectieven op die hulpverleners en beleidsmakers helpen om het werk kritisch mee te bevragen. Er is niet één geschikte manier om ervaringskennis structureel in te zetten. Er zijn wel overwegingen om hierbij mee te nemen. Een aantal daarvan vindt u op een rij onder ‘Lees meer’. Lees meer Ervaringskennis levert geen representatieve gegevens op en is lastig overdraagbaar. Wat het wel op kan leveren, is perspectieven die hulpverleners en beleidsmakers zelf niet kunnen innemen en die helpen om het werk kritisch mee te bevragen. Er is niet één geschikte manier van structurele inzet van ervaringskennis. Er zijn wel overwegingen om mee te nemen als je het gaat vormgeven. Het Kenniscentrum zet een aantal daarvan op een rij, in het besef dat het onmogelijk is om hierin compleet te zijn. Overwegingen bij de inzet van ervaringskennis: Kwalitatief goede jeugd-ggz betekent in de eerste plaats dat kinderen en jongeren met psychische problemen en hun ouders zich gezien voelen als volwaardig mens en dat professionals erkennen dat hun inbreng waardevol is. De eerste stap in het inzetten van ervaringskennis is om dat uit te dragen. Een overweging is om een collectief in te schakelen, bijvoorbeeld een belangenvereniging, in plaats van losstaande personen. Dat vermindert het risico dat professionals hen overstemmen, of dat er te veel nadruk komt te liggen op individuele verhalen. Het is belangrijk om ervaringsdeskundigheid niet eenmalig te betrekken en structurele afspraken hiervoor te maken, zodat ervaringsdeskundigen de gelegenheid krijgen om mee te praten. Bovenstaande overwegingen kunnen gemeenten opnemen in de – verplichte – sociale raad/WMO raad/cliëntenraad/adviesraad. Terug naar boven Goede voorbeelden De Nationale Jeugdraad (NJR) traint jongeren en maakt ze inzetbaar om hun perspectief te integreren in allerlei contexten. ExpEx (Experienced Experts) zijn getrainde jongeren die zelf ervaring hebben in de jeugdhulp en zich bijvoorbeeld inzetten als adviseur voor instellingen en (lokale) overheden. Stichting Alexander is een landelijk instituut voor jeugdparticipatie en participatief jongerenonderzoek. Met verschillende methoden realiseren zij invloed van jeugd op beleid en praktijk, bijvoorbeeld bij gemeenten. MIND Young, is een platform voor en door jongeren met informatie over psychische problemen, ervaringen, projecten en campagnes. Jongwijs is een landelijk netwerk van jongeren en jongvolwassenen met ervaring in een pleeggezin, gezinshuis of jeugdzorgboerderij. Zij geven advies aan professionals, (jeugd-) zorgorganisaties en beleidsmakers in de zorg voor jeugd. Sommige ggz-instellingen (bijvoorbeeld GGz Breburg) hebben ervaringsdeskundigen in dienst. Hun taken zijn bijvoorbeeld voorlichting geven aan cliënten, adviseren aan collega’s en overleg voeren met gemeenten. Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie laat zich door een Ervaringsraad adviseren bij het ontwikkelen van praktisch toepasbare kennis voor professionals, ouders, leerkrachten en gemeenten. De Ervaringsraad bestaat uit ouders, jongeren en andere ervaringsdeskundigen, die een paar keer per jaar bijeenkomen of online meewerken. Handige links Organisaties en initiatieven >> Markieza – Opleiding en expertise ervaringsdeskundigheid Markieza is een toonaangevend expertise- en opleidingscentrum voor ervaringsdeskundigheid in het brede sociaal domein. >> User Research Centre Het User Research Centre is een onderzoeks- kennis- en adviesnetwerk door, voor en met Ervaringsdeskundigen. Het is naast een onderzoekscentrum ook een centraal adviescentrum en steunpunt voor zorggebruikers. >> Movisie Movisie heeft binnen het brede kader van het sociale domein veel kennis over ervaringsdeskundigheid gebundeld. Zie bijvoorbeeld de Startnotitie Ervaringsdeskundigen in het sociaal domein. >> Project Koplopers Het doel van het project Koplopers is om participatie van jongeren (15-25 jaar) te bevorderen binnen het onderwijs (mbo, hbo), welzijn en bij het vinden van werk. Het jongerenteam gaat in gesprek met professionals en leeftijdsgenoten bij instellingen. Het doel van deze ontmoetingen is om wederzijdse vooroordelen en stigma’s te bespreken en gezamenlijk actie te ondernemen om knelpunten in participatie op te lossen. >> LFB De LFB is de landelijke belangenorganisatie voor en door mensen met een verstandelijke beperking. Alle activiteiten die worden georganiseerd, worden georganiseerd door mensen met een verstandelijke beperking. Ervaringsdeskundigen denken en praten graag mee bij het maken van beleid en geven graag advies bij het testen van websites, apps en andere producten. Terug naar boven Mist u informatie? Laat het ons weten via het formulier onderaan deze pagina. nieuws Ervaringskennis als betekenisvolle bijdrage Gemeenten worstelen vaak nog met de inzet van ervaringskennis. Dit uitgebreide artikel verkent de vraag hoe zij de wensen, behoeften en verwachtingen van jongeren en ouders een betekenisvolle plek kunnen geven binnen uitvoering en beleid. Ervaringsdeskundigheid Sommige vragen over passende zorg kunnen kinderen, jongeren en ouders het beste zelf beantwoorden. Meer voor gemeentenVeelgestelde vragen Integraal werken Signalering en triage Jeugd-ggz in het voorveld Ervaringsdeskundigheid Normaliseren en stigma Van 18-min naar 18-plus Gezinnen LVB-problematiek Effectieve zorg Kennisinfrastructuur Heeft deze kennis je geholpen? Bedankt voor je feedback Wil je hieronder aangeven wat je goed vindt, en wat het Kenniscentrum kan verbeteren? Bedankt! Naam E-mailadres Jouw feedback Duimen thumbs-up Duimen thumbs-down Δ Onderwerp Verbetering op de tekstKlinische stageMedicatieBehandelingen en instrumentenContact met een expert of behandelaarOpvoedenZorg voor mijn kindPers- of mediaverzoekIets anders (typ je vraag hieronder) Bericht Naam E-mail Δ