Taal in de ggz

“We spreken tegenwoordig vaak over ‘complexe’ problematiek in de ggz. Maar wat bedoelen we daar nu precies mee? De term lijkt aan inflatie onderhevig, waardoor het steeds onduidelijker wordt wat we proberen uit te drukken als we een probleem aanduiden als ‘complex’.

In deze lezing sta ik stil bij de oorsprong van het complexiteitsbegrip in de filosofie en de dynamische systeemtheorie. Vervolgens maak ik de vertaalslag naar de hedendaagse praktijk.”

Maakkracht

In een tijd van grote maatschappelijke problemen voelen we ons vaak machteloos. Hoe graag we ons ook willen inzetten voor een betere samenleving, onze huidige manier van problemen oplossen blijkt niet toereikend. Waarom lukt het niet om dat wat we belangrijk en goed vinden, centraal te stellen in de manier waarop we de samenleving vormgeven? Wat we nodig hebben is een heel andere denk- en werkwijze: die van kunstenaars en ontwerpers. Door de grote problemen van deze tijd te gaan zien als ontwerpopgaven, kunnen we het bestaande systeem radicaal veranderen.

RET-monitor: wat werkt en hoe leren we daarvan?

Recent hebben het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdspychiatrie en Levvel het onderzoek ‘Monitoring Regionale Expertteams in de Jeugdhulp’ verricht. Nederland kent 41 Regionale Expertteams (RETs), waarbij gemeenten kunnen aankloppen bij complexere casuïstiek. Deze RETs hebben een ondersteunende functie: consultatie en advies, procesregie, signalering en adviseren en leren van complexe zorgvragen. Sinds 2021 is er een landelijke RET-monitor, die met de vergaarde data een grote rol kan spelen in het zelflerende aspect van dit stelsel. Met een vragenlijst, focusgroepen en diepte-interviews hebben de onderzoekers in kaart gebracht hoe RETs de monitor op dit moment gebruiken, analyseerden zij wat er nodig is om de dataverzameling te kunnen harmoniseren en stelden ze een advies op.

Genderdiversiteit bij jongeren

Hannah Swart en ervaringsdeskundige Tessie Wijhers
Tijdens deze workshop deelt Tessie in een interview met Hannah Swart zijn ervaringsverhaal over genderdiversiteit in combinatie met psychische problematiek. Ook is er ruimte om zelf aan Tessie je vragen te stellen.

DevelopRoad onderzoek

Rianne de Soet en Eva van Well
In gesprek met Rianne de Soet leren de deelnemers de belangrijkste bevindingen uit het DevelopRoad onderzoek. Dit is een van de eerste wetenschappelijk onderzoeken naar een groep die ook binnen de wetenschap als ‘te complex’ wordt gezien en daarmee buiten de bestaande hokjes valt. Je leert tijdens deze workshop complexiteit beter te begrijpen door uitleg over het belang van een sterke koppeling tussen praktijkervaringen en wetenschap, door praktijkgericht onderzoek en door de verhalen van jongeren en behandelaren.

Tussen hokjes en houvast: Classificeren in de jeugd-ggz

Kirsten Hoogerheide & Rosanne van der Jagt
Wel of niet classificeren; hoe maak je een goede afweging? Professionals hebben vaak met dit dilemma te maken. Vooral als je werkt met kinderen en jongeren die nog in ontwikkeling zijn. Om deze afweging goed te kunnen maken, heb je kennis nodig over het nut en de risico’s van classificaties. In deze workshop leer je hier meer over en gaan we aan de hand van de ‘Handreiking classificatie in de praktijk’ van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) in debat over de keuze wel of niet classificeren in verschillende casussen.

Lichaamsgericht werken bij complexe vraagstukken

Fieke Klein Wassink
Fieke heeft veel ervaring in behandeling van gedragsproblematiek en trauma. Zij laat tijdens deze ervaringsgerichte workshop zien wat het nut is van het herkennen van lichamelijke signalen, leert je hoe je bottom-up werkt (starten vanuit het lijf) en laat je kennismaken met het proces van bewegingen tracken.

Complexe casuïstiek doorbreken

Ingrid van Gool en Etienne van Koningsveld

Wat gebeurt er als zorg vastloopt? De Regionale Expertteams (RETs) denken mee bij complexe casuïstiek en zoeken naar nieuwe oplossingen. Dat doen zij met ondersteuning door de Bovenregionale Expertisenetwerken (BENs), die kennis en ervaring uitwisselen tussen regio’s.

Ingrid van Gool en Etienne van Koningsveld laten zien hoe deze samenwerking werkt, delen een praktijkcasus en beantwoorden vragen over de RETs en BENs.

Complex trauma bij meerdere gezinsleden

Linda Gerits
Linda werkt bij het Deltaplan Jeugdtrauma en vertelt over het werken met gezinnen als er sprake is van complex trauma bij meerdere gezinsleden. Waar begin je, wat zijn de valkuilen en hoe kun je stapjes blijven zetten?

Psychiatrie en LVB

Marielle Dekker en Sammy Roording
Marielle en Sammy nemen je mee in de wereld van LVB. Zij vertellen meer over de uitdagingen en kansen voor jongeren met LVB en psychische klachten, en hoe complex dit kan zijn.

Autonomie- en herstelbevorderend werken met jongeren

Anne Pelzer
In deze workshop onderzoeken we hoe we in een complexe wereld mensen kunnen ondersteunen die verstrikt raken in een psychiatrische crisis. We staan stil bij de vraag hoe we autonomie en herstel kunnen bevorderen, juist op momenten dat alles onder druk staat. Wat betekent een crisis eigenlijk? Hoe kun je vanuit relationele veiligheid nabij zijn, en tegelijkertijd ruimte laten voor iemands eigen regie? Samen kijken we naar concrete toepassingen in de praktijk en de maatschappelijke waarden en dilemma’s die daarbij spelen. Het uitgangspunt: naast elkaar staan in plaats van tegenover elkaar, en vanuit samenwerking bouwen aan herstel.